Terugbetaling inleg belast bij commanditaire vennootschappen
Begripsomschrijving
Commanditaire vennootschappen (CV’s) zijn samenwerkingsverbanden van enerzijds beherend vennoten, die arbeid verrichten en hoofdelijk aansprakelijk zijn en anderzijds commanditaire vennoten die zich beperken tot een winstdelende financiering. In welke box voor de inkomstenbelasting de participatie valt van een commanditaire vennoot/natuurlijk persoon, hangt onder andere af van de wijze waarop nieuwe vennoten tot de CV kunnen toetreden. Een CV kan daarbij besloten of open zijn. Een CV is besloten wanneer iedere vennoot voorafgaand aan toetreding van nieuwe vennoten toestemming moet geven, dus iedereen een veto kan uitoefenen. In alle andere gevallen is de CV open. Een samenwerkingsverband waar een financier bij betrokken is, kan dus, wellicht onbedoeld, vrij eenvoudig als open CV kwalificeren.
Gelijkstelling Een participatie van de commanditaire vennoot in een open CV wordt volgens artikel 2 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen gelijkgesteld aan een aandeel. Hierdoor valt ten eerste het belang van een commanditaire vennoot die in een open CV participeert en ten minste 5% van het geplaatste kapitaal houdt, in box 2. Ten tweede zijn winstuitkeringen door open CV’s aan alle commanditaire vennoten onderworpen aan de dividendbelasting. In zoverre lijkt een CV vanuit de positie van de commanditaire vennoot dus erg op een BV.
Terugbetaling
Maar er is een belangrijk verschil wanneer de commanditaire vennoten hun eigen inleg terug willen. Bij een aandeel in een BV kan dit onbelast voor de dividendbelasting (art. 3 wet db) en zonder box 2-heffing (art. 4.13 lid 1 onderdeel b wet ib 2001) . Daarbij gelden de wettelijke voorwaarden dat de algemene vergadering een besluit tot terugbetaling neemt en het aandelenkapitaal statutair wordt verminderd. De Belastingdienst publiceert nu het standpunt dat een CV geen algemene vergadering en geen statutaire kaptaalvermindering kent ( kg:024:2023:12 , ‘Teruggaaf van kapitaal door een open commanditaire vennootschap’), dus zou een terugbetaling van ingelegd kapitaal door een open CV aan een natuurlijk persoon altijd belast zijn met dividendbelasting en bovendien, bij een belang van 5% of meer, belast zijn in box 2.
Nieuwe belangstelling open CV
Het recente standpunt van de Belastingdienst is niet nieuw, de staatssecretaris van Financiën heeft het in 2017 ook al geuit. Mogelijk is de kennisgroep op dit moment met deze mededeling gekomen, omdat de open CV volop in de belangstelling staat. Dat geldt met name onder vastgoedbeleggers, als gevolg van wijzigingen in het huurrecht gecombineerd met de toenemende belastingdruk in box 3. Een open CV is namelijk onderworpen aan de vennootschapsbelasting. Een vastgoedbelegger kan een stichting oprichten en daarmee een CV aangaan. Door vervolgens het economisch eigendom van het vastgoed over te dragen aan de CV in ruil voor een kapitaalbelang in de CV, worden de werkelijke opbrengsten uit (het economisch eigendom van) het vastgoed belast voor de vennootschapsbelasting en uiteindelijk in box 2. Dit kan bij lagere exploitatie-inkomsten gunstiger zijn dan de huidige forfaitaire heffing in box 3. Heffing van vennootschapsbelasting kan ook worden bereikt door overdracht van beleggingen aan een BV. Maar dat is in geval van vastgoed minder aantrekkelijk wegens de heffing van overdrachtsbelasting, terwijl bij overdracht van economisch eigendom aan een CV nagenoeg geen overdrachtsbelasting is verschuldigd.
Conclusie Het recente kennisgroepstandpunt vormt wellicht onbedoeld een waarschuwing aan adviseurs en beleggers: het opzetten van een open CV is gecompliceerd en brengt daardoor aanzienlijke fiscale risico’s met zich mee. Daarnaast worden de op dit moment al bestaande CV’s met het kennisgroepstandpunt bij de les gehouden.
bz-advies
Het kabinet heeft het voornemen om de voorwaarden waaronder CV-participaties in box 2 vallen vanaf 2025 te wijzigen. Hierdoor zullen de (meeste) ‘open’ CV’s niet langer belastingplichtig zijn voor de vennootschapsbelasting. Er zijn diverse overgangsfaciliteiten aangekondigd.