ONTSLAG - 22.01.2025

Hoe voorkomt u escalatie na een ontslagaanzegging?

Wat gebeurde er?

KM BV sprak een commercieel directeur aan op zijn functioneren en deelde hem mede dat zij de arbeidsovereenkomst wilden beëindigen vanwege disfunctioneren. Kort daarna downloadde de werknemer een groot aantal bedrijfsgevoelige bestanden op zijn privécomputer. Ook nam hij ongevraagd (en zonder toestemming) telefoongesprekken op met collega’s en ondergeschikten.

Werkgever: dit gedrag is verwijtbaar! De werkgever beschouwde dit als ernstig verwijtbaar gedrag en eiste hierom ontbinding van de arbeidsovereenkomst zonder transitievergoeding. Er werd dus geen beroep gedaan op het disfunctioneren van de werknemer. Daarnaast deed KM BV een beroep op het boetebeding en eiste een boete van € 50.000.

Werknemer: nodig voor ontslag. De werknemer gaf aan dat hij de (1.781) bestanden downloadde om inzicht te krijgen in de beweegredenen van KM BV voor zijn ontslag. Hij had deze informatie nodig om zijn positie in een ontslagprocedure te versterken. Hieronder bevonden zich echter niet alleen documenten over zijn eigen functioneren, maar ook vertrouwelijke informatie over andere medewerkers en concurrentiegevoelige gegevens. De opgenomen gesprekken waarvan delen werden gebruikt in de rechtszaak, betroffen gevoelige onderwerpen.

Hoe oordeelde de rechter?

De rechter benadrukte dat het opnemen van gesprekken door een leidinggevende, zeker in de context van een vertrouwensbreuk en een lopend conflict, niet past bij zijn verantwoordelijkheden. Hij had beter moeten weten, mede omdat hij al eerder werd aangesproken op zijn gedrag. De rechter vond dat het downloaden van bestanden en opnemen van gesprekken verwijtbaar gedrag was, maar niet ernstig verwijtbaar. Het gedrag leek voort te komen uit onzekerheid over het ontslag en niet uit opzet om de werkgever te schaden. De arbeidsovereenkomst werd ontbonden met recht op transitievergoeding, maar de boete werd gematigd tot € 10.000 (ECLI:NL:RBGEL:2024:7515) .

Wat kunt u als werkgever doen?

• Wees duidelijk! Hoewel het downloaden van bestanden verboden was in de arbeidsovereenkomst, was de werknemer niet volledig op de hoogte van de consequenties. Zorg dat werknemers begrijpen wat verboden is en waarom, zeker bij vertrouwelijke gegevens.
• Communiceer zorgvuldig bij disfunctioneren.  De werkgever gaf geen concreet verbetertraject voorafgaand aan het ontslaggesprek. Dit kan de werknemer overvallen en tot impulsief gedrag leiden. Als u ontevreden bent over de werknemer, noteer dit dan en bied een verbetertraject aan.
• Voorkom escalatie met duidelijk proces.  Dit conflict escaleerde doordat er geen heldere afspraken werden gemaakt na het ontslaggesprek. Denk aan een duidelijke procedure voor het afhandelen van toegang tot systemen en bestanden bij dreigend ontslag.
• Gebruik proportionele sancties. De rechter matigde de boete aanzienlijk, omdat er geen bewijs was dat de werkgever schade had geleden. Dit benadrukt het belang van sancties in overeenstemming met de omstandigheden.
• Investeer in een vertrouwensband. Deze zaak toont aan hoe belangrijk vertrouwen is tussen werkgever en werknemer. Door regelmatig feedback te geven en een open communicatiecultuur te bevorderen, voorkomt u dat conflicten onnodig escaleren.