ERFGENAMEN - 18.12.2024

Ook een dementerende erfgenaam kan erven

Testament opgemaakt

Een vermogende vrouw is ongehuwd en heeft geen kinderen. Ze maakt een testament waarin ze haar vriendin die onder bewind staat, tot haar enige erfgenaam benoemt. De notaris die de akte heeft gepasseerd, wordt in het testament tot executeur benoemd. Zij heeft tot taak om de nalatenschap af te wikkelen. De vriendin/erfgenaam is tot uitvaartexecuteur benoemd. Zij heeft tot taak om de uitvaart te verzorgen. Als de vrouw overlijdt, wordt deze taak overgenomen door de notaris die als mentor/bewindvoerder betrokken is bij de vriendin.

Andere verwachtingen. Twee familieleden, een nicht en een achternicht, en zes vrienden van de vrouw vinden dit een vreemde gang van zaken. Het testament komt niet overeen met hun verwachtingen. Alles wordt nagelaten aan een vriendin van 80 jaar oud die zelf ook zeer vermogend is. Ze menen dat deze vrouw onder bewind staat omdat ze dement is. Dat het de uiterste wil was van de vrouw om deze vriendin alles na te laten, wordt door hen betwijfeld.

Klacht tegen de notaris ingediend

Ook zijn ze het niet eens met het feit dat de notaris de organisatie van de uitvaart naar zich toe heeft getrokken. Volgens hen is er rond de uitvaart van alles misgegaan en heeft de notaris vijandig gereageerd op hun vragen en opmerkingen. Daarbij zijn ze bang dat de notaris zich over de kwetsbare oudere erfgenaam heeft ontfermd om te kunnen beslissen over haar financiële belangen en niet om haar een waardige oude dag te bezorgen. Als ze bij de notaris een afschrift van het testament opvragen, wordt dat geweigerd. Daarop wordt door deze acht klagers tegen de notaris een klacht ingediend bij de tuchtrechter.

Wel of geen redelijk belang? De nicht en achternicht zijn familieleden van de overleden vrouw en in die zin versterferfgenamen. In deze hoedanigheid hebben zij een redelijk belang bij hun klacht. Dat geldt echter niet voor de zes vrienden. Ze mogen zich dan wel emotioneel betrokken voelen bij deze zaak, maar dat is onvoldoende om aan te nemen dat ze een redelijk belang hebben.

Testament is rechtsgeldig. De rechter (ECLI:NL:TNORARL:2024:15) stelt vast dat onder het originele testament de handtekening staat van de overleden vrouw, zodat het testament rechtsgeldig is. Daardoor is ook de benoeming van de notaris tot afwikkelingsexecuteur en van de vriendin tot uitvaartexecuteur rechtsgeldig.

Hoe oordeelt de rechter verder?

De afwikkeling van de nalatenschap en de gang van zaken omtrent de uitvaart zijn zaken die alleen de erfgenaam en de executeur aangaan. De nicht en de achternicht zijn geen erfgenamen en ook geen executeur. Ook zijn ze niet gemachtigd om namens de vriendin de notaris ter verantwoording te roepen over de uitvaart. Dat is uitsluitend aan de vriendin. Dat de vriendin aan dementie lijdt, wordt door de notaris betwist. Maar omdat de nicht en de achternicht niet optreden als gevolmachtigden van de vriendin, is dat niet van belang. Daarbij vormt dementie geen beletsel om te erven. De rechter verklaart de klacht ongegrond!