Loon doorbetalen als werknemer is opgepakt?

Manager security. Ruim een jaar werkt Rik als manager voor Risk BV, een beveiligingsbedrijf, voor een maandsalaris van € 7.700 bruto. Tegenover dit salaris stelt Risk BV hoge verwachtingen. Maar ineens verschijnt Rik niet op het werk. De maand verstrijkt en loon wordt betaald. Na 16 dagen duikt Rik weer op en legt uit dat hij was opgepakt. Rik verbleef in Spanje voor een workshop in opdracht van zijn werkgever. Maar daar blijkt hij aangehouden te zijn en door de Spaanse politie in uitleveringsdetentie genomen.

Gevangenis. Rik zat dus een halve maand in de gevangenis. Niet werken en wel loon ontvangen? Dat gaat zomaar niet! Risk BV besluit zijn loon van die halve maand niet te betalen en te verrekenen met het loon gedurende de komende drie maanden. Onacceptabel, zo stelt Rik, hij kan hier toch niets aan doen? Hij stapt naar de rechter en eist loondoorbetaling. Ook over de periode dat hij niet heeft gewerkt.

Geen arbeid, wel loon tenzij ...

Tot 2020 gold de regel: Geen arbeid, geen loon, tenzij .... Sinds de Wet werk en zekerheid (WWZ) is de regel iets anders. Nu geldt er: Geen arbeid, wel loon tenzij .... Er geldt een omgekeerde formulering. Volgens de wetsgeschiedenis is de regel niet anders geworden, maar ligt de bewijslast bij de werkgever in plaats van bij de werknemer. In beginsel dient de werkgever loon door te betalen, tenzij de werkgever kan aantonen dat het niet-werken in de risicosfeer ligt van de werknemer. Bij ziekte werkt een werknemer niet en dit is een omstandigheid dat in de risicosfeer van de werkgever ligt. Er geldt dus recht op loon en bij ziekte is dat op grond van artikel 7:629 van het Burgerlijk Wetboek.

Hoe werkt dit in de praktijk bij detentie? De rechter (ECLI:NL:RBZWB:2024:2438) oordeelt dat het niet-werken een omstandigheid is die voor rekening van werknemer dient te komen. Detentie komt met inachtneming van artikel 7:628, lid 1 van het Burgerlijk Wetboek voor rekening van de werknemer. Dit betekent dat het loon dat de werknemer over deze periode wel heeft ontvangen, door de werkgever te veel is betaald. Risk BV mag dus verrekenen.

Werkwijze verrekening

Tijdens een dienstverband is het niet zonder meer toegestaan loon met een vordering te verrekenen. Er gelden eisen, zoals gesteld in artikel 7:632, lid 1 en 2 van het Burgerlijk Wetboek.

• Behalve bij einde arbeidscontract mag verrekening alleen in geval van een limitatief opgesomde situaties, zoals een boete en te veel betaald loon.
• Bij verrekening houdt de werknemer recht op loon minimaal ter hoogte van de beslagvrije voet.

Gedachte erachter? De achterliggende gedachte hierbij is dat de werknemer nog zijn vaste lasten moet kunnen blijven betalen. Houd rekening met de algemene regels rond verrekening (art. 6:127-141 BW) . De te verrekenen vordering moet opeisbaar zijn en de te vorderen prestatie moet beantwoorden aan de schuld jegens dezelfde wederpartij. Ook is van belang dat vooraf schriftelijk wordt aangekondigd dat verrekening plaatsvindt en waarmee.

Rechter. De BV heeft rekening gehouden met de persoonlijke belangen van Rik door de verrekening te spreiden over drie maanden en wordt in het gelijk gesteld door de rechter.