Emigratie en remigratie, plan uw aankomst tijdig!
Gedeeltelijke step-up door zetelverplaatsing
Recentelijk heeft de Hoge Raad zich gebogen over de verkrijgingsprijs van een aanmerkelijk belang bij een remigrerende dga. In casus (ecli:nl:hr:2024:1243) was de dga sinds 1995 binnenlands belastingplichtig voor zijn gehouden aanmerkelijk belang in een Nederlandse vennootschap. Belanghebbende emigreert in 2001 naar het Verenigd Koninkrijk, waartoe ook een conserverende aanslag ten aanzien van zijn aanmerkelijk belang wordt opgelegd. De vennootschap blijft ten tijde van de emigratie feitelijk in Nederland gevestigd. Echter, in 2004 wordt de feitelijke leiding - de zetelverplaatsing - van de vennootschap verplaatst naar Curaçao. In 2014 wordt de conserverende aanslag kwijtgescholden. Begin 2017 remigreert de dga naar Nederland en stelt dat de verkrijgingsprijs van zijn aanmerkelijk belang moet worden gesteld op de waarde in het economisch verkeer ten tijde van remigratie ad € 3.149.826. De inspecteur is het hier niet mee eens en stelt de verkrijgingsprijs vast op € 139.141.
Verkrijgingsprijs bij het ontstaan van binnenlandse belastingplicht
De hoofdregel is dat bij het ontstaan van binnenlandse belastingplicht de verkrijgingsprijs voor het aanwezige aanmerkelijk belang moet worden gesteld op de waarde in het economisch verkeer. Er gelden andere spelregels wanneer de belastingplichtige reeds binnenlands/buitenlands belastingplichtig is geweest ten aanzien van dat aanmerkelijk belang. Alsdan zijn de regels van artikel 16 van het Uitvoeringsbesluit inkomstenbelasting 2001 van toepassing.
Step-up Nederland verleend voorts een step-up voor de verkrijgingsprijs naar de waarde in het economisch verkeer ten tijde van remigratie indien:
- in de buitenlandse periode een naar Nederlandse maatstaven redelijke belasting is geheven over deze waardeaangroei; of
- deze waardeaangroei in de buitenlandse periode is ontstaan en de belastingplichtige voor dit aanmerkelijk belang niet belastingplichtig was in Nederland.
In de hiervoor genoemde casus was de remigrerende belastingplichtige voor een groot gedeelte van zijn buitenlandse periode nog (buitenlands) belastingplichtig voor zijn aanmerkelijk belang. Het voorgaande is het gevolg van de vestigingsplaatsfictie van het toen geldende artikel 7.5 van de Wet IB 2001. Tot 2016 werd een lichaam dat ten minste vijf jaar in Nederland was gevestigd, gedurende tien jaar na verplaatsing van de werkelijke leiding van het lichaam uit Nederland, nog geacht in Nederland te zijn gevestigd. Op basis van het huidige artikel 7.5 van de Wet IB 2001 verliest de vennootschap zijn vestigingsplaatsfictie met Nederland wanneer de conserverende aanslag is voldaan.
Vestigingsplaatsfictie Gelet op deze vestigingsplaatsfictie voldoet de belastingplichtige pas op 31 december 2014 - tien jaar na de zetelverplaatsing van zijn vennootschap - aan het derde lid van artikel 16 van het Uitvoeringsbesluit inkomstenbelasting 2001. Belastingplichtige krijgt daarom enkel een step-up voor de waardeaangroei in de periode van 2015 tot en met 2016.
Aandacht vereist ten tijde van emigratie
Een goed begin is het halve werk. Zo is het ook bij het plannen van een emigratie. Inmiddels is de termijn van de conserverende aanslag oneindig geworden, zijn de invorderingsmaatregelen aangepast en krijgen we in internationaal verband te maken met maatregelen zoals dividendstripping en het multilateraal instrument. Het is van belang om ten tijde van emigratie de juiste structuur neer te zetten, zodat men niet op zijn/haar oude dag halsoverkop alle trucs uit de doos moet halen om onder de bepalingen van artikel 16 van het Uitvoeringsbesluit inkomstenbelasting 2001 uit te komen.
bz-advies
Voorsorteren op een toekomstige remigratie naar Nederland, wordt een stuk zonniger als men niet in het spinnenweb aan bepalingen van artikel 16 van het Uitvoeringsbesluit inkomstenbelasting 2001 loopt. Een zonnig oord in Zuid-Europa klinkt aantrekkelijk, maar als de kleinkinderen ver van u vandaan opgroeien en de gezondheid achteruitgaat, is een terugkeer naar Nederland zo slecht nog niet.