VERLOF - 18.10.2024

Studiekosten terugbetalen of zijn dit ook loonkosten?

Bedrijfsarts August volgde de vierjarige opleiding tot geregistreerd bedrijfsarts op kosten van zijn werkgever AHG B.V. Bij de start van de opleiding hadden beide partijen een studieovereenkomst gesloten, waarin was vastgelegd dat August een deel van de studiekosten moest terugbetalen als hij na afronding van de opleiding zou vertrekken.

Snel weg, dus terugbetalen!

Binnen een jaar na het voltooien van zijn opleiding vertrok August. AHG B.V. eiste vervolgens dat hij een bedrag van ruim € 93.000 aan studiekosten zou terugbetalen. Dit bedrag bestond uit:

• € 34.500 directe studiekosten, zoals cursus- en examengelden;
• € 52.327,44 aan loonkosten die door AHG B.V. zijn doorbetaald tijdens de opleidingsperiode;
• rente.

“Ik ga die loonkosten niet betalen!” August was het niet eens met de hoogte van het bedrag en voerde aan dat hij alleen verplicht was de directe studiekosten van € 34.500 terug te betalen. Hij betwistte dat de loonkosten terugbetaald moesten worden.

Hoe zit dat juridisch? In Nederland kunnen werkgevers en werknemers afspraken maken over de terugbetaling van studiekosten in een zogenaamd ‘studiekostenbeding’. Dit beding moet duidelijk en concreet zijn. De werknemer moet precies weten welke kosten hij moet terugbetalen en onder welke voorwaarden. Het beding moet ook voldoen aan bepaalde wettelijke eisen, zoals dat de terugbetalingsverplichting afneemt naarmate de tijd verstrijkt sinds de afronding van de opleiding. In deze zaak oordeelde de rechtbank (ECLI:NL:RBROT:2024:6114) dat het studiekostenbeding geldig was voor de directe studiekosten, want deze waren duidelijk gespecificeerd en August was op de hoogte van de kosten.

Niet duidelijk genoeg over de loonkosten. Over de loonkosten was het beding volgens de rechter niet duidelijk genoeg. Deze kosten waren niet concreet uitgelegd of gespecificeerd. Daarom hoefde August deze kosten niet terug te betalen. Verder ontbreekt een (pro-forma)berekening van het bedrag aan loon waarop in geval van terugbetaling aanspraak wordt gemaakt.

Voor meer informatie over het studiekostenbeding, ga naar https://www.tipsenadvies.nl , Download Zone, jaargang 30, nr. 9.

Waar moet u rekening mee houden?

Als u studiekosten wilt terugvorderen, zorg dan dat de overeenkomst aan de hiernavolgende criteria voldoet.

• Het studiekostenbeding moet duidelijk specificeren welke kosten er precies onder de terugbetalingsverplichting vallen. Dit betekent dat niet alleen de directe studiekosten, maar ook eventuele andere kosten, zoals loonkosten, gedetailleerd moeten worden vermeld.
• Het beding moet redelijk zijn. Dit betekent dat de terugbetalingsverplichting moet afnemen naarmate de werknemer langer in dienst blijft na afronding van de opleiding. Dit voorkomt dat de werknemer onevenredig wordt benadeeld.
• Zorg dat de werknemer goed op de hoogte is van de afspraken in het studiekostenbeding en de gevolgen hiervan. Bespreek het beding expliciet en leg dit schriftelijk vast.
• Als loonkosten of andere indirecte kosten onderdeel zijn van het terug te betalen bedrag, moet dit duidelijk worden berekend en uitgelegd. Onvoldoende specificatie kan ertoe leiden dat deze kosten niet teruggevorderd kunnen worden, zoals in deze zaak gebeurde.