BURENRECHT - 22.10.2024

Recht van overpad aanpassen, mag dat?

Grind in plaats van tegels. Hans en Geert zijn achterburen van elkaar. Over de grond van Geert is een recht van overpad gevestigd ten behoeve van Hans, zodat hij met de fiets of te voet de openbare weg kan bereiken. Op enig moment heeft Geert zonder overleg met Hans de tegels van het pad verwijderd en heeft hij een grindpad aangelegd. Hans stelt dat het pad niet meer kan worden gebruikt op de wijze als waarvoor de erfdienstbaarheid is bedoeld. Door het gebrek aan stabiliteit van het grind is het pad moeilijker begaanbaar. Hans eist dat het grind wordt verwijderd en dat het pad weer in de oude verharde staat wordt hersteld.

Wat zegt de wet? De inhoud van een erfdienstbaarheid en de wijze van uitoefening daarvan wordt bepaald door de akte van vestiging en, voor zover in deze akte regels daaromtrent ontbreken, door de plaatselijke gewoonte. Is een erfdienstbaarheid te goeder trouw geruime tijd zonder tegenspraak op een bepaalde wijze uitgeoefend, dan is in geval van twijfel deze uitoefening beslissend (art. 5:73 BW) .

Wat staat er in de akte van vestiging? In de akte staat niets over de wijze van uitoefening van de erfdienstbaarheid. Wel staat vast dat het pad voor de aanpassingen werd gebruikt om eroverheen te lopen, te fietsen en om een vuilcontainer te verplaatsen. De erfdienstbaarheid is geruime tijd en zonder tegenspraak op deze wijze uitgeoefend. Daardoor is deze wijze van uitoefening beslissend.

Nog steeds goed te gebruiken. Als de rechter ter plekke gaat kijken, stelt hij vast dat de ondergrond van het grind is verhard. Daardoor kan er nog steeds goed over het pad worden gelopen en gefietst. Ook is het mogelijk om met een vuilcontainer, een rolkoffer, een fiets of een steekwagentje over het pad te gaan.

Hoe oordeelt de rechter? Het gaat erom dat het pad nog steeds op dezelfde wijze kan worden gebruikt. Dat het pad door Geert is aangepast zonder overleg met of inspraak van Hans, verdient volgens de rechter niet de schoonheidsprijs. Maar omdat de mogelijkheid tot gebruik niet is gewijzigd, hoeft het pad door Geert niet in de oude staat te worden teruggebracht (ECLI:NL:GHAMS:2024:967) .