PERSONEEL - 05.09.2024

Zo stelt u een arbobeleid op, ook als kleine werkgever

Elke werkgever, ook de kleine

Als kleine ondernemer met slechts enkele werknemers lijkt het misschien een uitdaging om een arbobeleid op te stellen. Toch is het belangrijk om aandacht te besteden aan de arbeidsomstandigheden om een gezonde en veilige werkomgeving te garanderen. Hierna vindt u de belangrijkste elementen van een arbobeleid en hoe u deze eenvoudig kunt implementeren.

Voor meer informatie over arbobeleid, ga naar https://www.tipsenadvies.nl , Download Zone, jaargang 31, nr. 8.

Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E)

Een RI&E is een verplicht onderdeel van het arbobeleid en vormt de basis voor een veilige werkomgeving. Het doel is om de risico’s op de werkvloer in kaart te brengen en te evalueren. Kleine(re) bedrijven kunnen een versimpelde procedure hanteren.

1. Inventariseer de risico’s. Maak een lijst van alle mogelijke gevaren binnen het bedrijf. Denk aan fysieke risico’s, zoals tillen, gevaarlijke stoffen, machines, maar ook psychosociale risico’s, zoals werkdruk en stress.
2. Evalueer de risico’s. Beoordeel hoe groot de kans is dat een risico zich voordoet en wat de mogelijke gevolgen zijn.
3. Plan van aanpak opstellen. Stel een plan op om de geïdentificeerde risico’s te beheersen of te elimineren. Prioriteer de acties op basis van de ernst van de risico’s.

Online hulp. Het Arboportaal van de overheid biedt een overzicht van beschikbare RI&E-instrumenten en links naar branchespecifieke tools. Ook vindt u hier informatie over wettelijke verplichtingen en hoe u een RI&E kunt laten toetsen. Tip.  Steunpunt RI&E ( https://bit.ly/3KPAOcw ) heeft een online tool beschikbaar die speciaal is ontworpen voor kleine bedrijven. Deze tool begeleidt u stap voor stap door het proces.

Ziekteverzuimbeleid

Een effectief ziekteverzuimbeleid helpt om verzuim te voorkomen en zorgt voor een snelle terugkeer van zieke werknemers. Besteed in uw beleid aandacht aan onder andere de hiernavolgende zaken.

1. Preventie. Zorg voor een gezonde werkplek en besteed aandacht aan werkplezier en een goede werk-privébalans.
2. Ziekmeldingsprocedure. Stel duidelijke regels op voor het melden van ziekte en zorg dat iedereen deze kent.
3. Verzuimgesprekken. Houd regelmatig contact met zieke werknemers om te bespreken hoe het gaat en wat er nodig is voor een spoedig herstel.
4. Re-integratie. Maak een plan voor re-integratie dat is afgestemd op de mogelijkheden van de werknemer en de eisen van de werkplek.

Online hulp. Er zijn verschillende onafhankelijke websites waar u meer informatie kunt vinden over het opstellen van een ziekteverzuimbeleid. Ook over ziekteverzuim biedt het Arboportaal ( https://bit.ly/3VrDq5f ) uitgebreide informatie. U vindt er richtlijnen, tips en wettelijke verplichtingen rondom ziekteverzuim en re-integratie. Bij ArboNed vindt u welke plichten werkgever en werknemer hebben bij ziekteverzuim.

Ook uitleg. Ook vindt u er uitleg over de Wet verbetering poortwachter ( https://bit.ly/4eub42H ) die is ingesteld om langdurig ziekteverzuim terug te dringen en bijv. regelt wat werkgever en werknemer in de eerste twee ziektejaren moeten doen. Bij zieke werknemers krijgt u ook met het UWV te maken. Op hun website leest u wat u moet doen als een werknemer ziek is ( https://bit.ly/3RvqsSI ).

Bedrijfshulpverlening (bhv)

Ook in kleine bedrijven is het verplicht om bedrijfshulpverlening te organiseren. Bhv’ers zijn werknemers die getraind zijn om te handelen bij noodsituaties, zoals brand, ongevallen of ontruimingen. Let op.  De wet stelt geen specifiek aantal bhv’ers vast, maar er moet altijd een bhv’er aanwezig zijn tijdens werktijden. Voor kleine bedrijven is één bhv’er vaak voldoende. Tip.  Zorg ervoor dat de bhv’ers regelmatig getraind worden en hun kennis up-to-date houden en geef hun als taak om te zorgen voor voldoende en goed onderhouden bhv-middelen, zoals brandblussers en EHBO-kits.

Preventiemedewerker

Elke organisatie moet minstens één preventiemedewerker hebben. Deze persoon is verantwoordelijk voor de dagelijkse veiligheid en gezondheid op de werkvloer, ondersteunt bij de RI&E, geeft advies en werkt samen met de bedrijfsarts. Er zijn korte cursussen beschikbaar.

Kleine bedrijven. In kleine bedrijven (tot 25 werknemers) kan de werkgever zelf als preventiemedewerker optreden. De bhv’er mag ook als preventiemedewerker optreden, maar moet wel over voldoende specifieke kennis beschikken.

PAGO

Het PAGO (Periodiek Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek) is een medisch onderzoek dat periodiek wordt uitgevoerd om de gezondheid van werknemers te monitoren. Dit is vooral belangrijk in sectoren waar werknemers blootgesteld worden aan gezondheidsrisico’s. Het onderzoek richt zich op werkgerelateerde gezondheidsrisico’s en kan bestaan uit medische vragenlijsten, lichamelijke onderzoeken en specifieke tests. Tip.  Op basis van de resultaten van het PAGO kan het bedrijf maatregelen nemen om de arbeidsomstandigheden verder te verbeteren.

Frequentie. De frequentie van het PAGO is afhankelijk van de specifieke risico’s binnen het bedrijf. Dit kan variëren van jaarlijks tot een keer in de vijf jaar.

Online hulp. Er bestaat geen universele lijst die alle PAGO-regels per sector bevat. Toch kunt u online wel wat hulp vinden. Het Arboportaal ( https://bit.ly/4exr3gv ) biedt informatie over PAGO en specifieke richtlijnen en verplichtingen voor diverse sectoren.

Regels per sector. Veel sectoren hebben hun eigen brancheorganisatie die specifieke arboregels en richtlijnen, inclusief PAGO, opstelt. Denk aan bijv. Bouwend Nederland, VNO-NCW en FME.

PAGO’s per sector. Diverse branches hebben regels voor een Periodiek Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek. Voorbeelden zijn de bouwsector (brancheorganisatie Bouwend Nederland), de zorgsector (brancheorganisaties ActiZ en NVZ), de sector transport en logistiek (brancheorganisatie TLN) en de agrarische sector (brancheorganisatie Stigas).

Arbodienst

Volgens de Arbowet zijn alle werkgevers verplicht een overeenkomst te hebben met een arbodienstverlener, het basiscontract. Neem in uw arbobeleid op met welke arbodienst u een contract heeft en wat de contactgegevens zijn. Tip.  Meer informatie over de taken van een arbodienstverlener vindt u bij Arboned ( https://bit.ly/3xoCNRN ).

Betrek medewerkers bij het arbobeleid

Bij het opstellen van het arbobeleid is het belangrijk om de werknemers te betrekken. Geef de bhv’er en preventiemedewerker een actieve rol en bespreek het arbobeleid (en de RI&E) tijdens vergaderingen Let op.  De personeelsvertegenwoordiging (> 10 werknemers) en de ondernemingsraad (> 50 werknemers) hebben medezeggenschap over het arbobeleid. Tip.  In heel kleine bedrijven kan direct overleg tussen de werkgever en werknemers effectief zijn. Hierdoor kunnen werknemers hun zorgen en ideeën direct delen.

Een Checklist arbobeleid vindt u via https://www.tipsenadvies.nl , Download Zone, jaargang 31, nr. 8.