RECHTSVORMEN - 27.09.2024

CV/OFGR: overgangsrecht vervreemding belang binnen drie jaar

Kennisgroepstandpunten Vanaf 1 januari 2025 vervalt de Vpb-plicht voor de open CV en de meeste OFGR’s. Belastingplichtigen hebben nog tot eind dit jaar de tijd om te herstructureren, zodat het einde van de Vpb-plicht geen fiscale gevolgen heeft. In de overdrachtsbelasting is in dat kader een aandelenfusiefaciliteit opgenomen. In de hierna te behandelen standpunten van de kennisgroep van de Belastingdienst staat de vraag centraal wat de gevolgen zijn voor deze faciliteit, indien na de aandelenfusie de (verkregen) aandelen in de BV binnen drie jaar worden vervreemd door een van de participanten.

Verkoop aandelen binnen drie jaar

Aan de Kennisgroep overdrachtsbelasting is de volgende casus (kg:052:2024:03) voorgelegd. De natuurlijke personen A en B zijn commanditaire vennoten van een CV. A en B zijn ieder voor de helft gerechtigd tot het CV-vermogen. De CV is begin 2023 aangegaan tussen A, B en beherend vennoot D en ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Tot het CV-vermogen behoort de economische eigendom van in Nederland gelegen onroerende zaken. De juridische eigendom van de onroerende zaken is ondergebracht in een vennootschap die functioneert als bewaarder.A en B willen hun belang met toepassing van de overgangsregeling (Wet fiscaal kwalificatiebeleid rechtsvormen) vrijgesteld inbrengen in een BV. Hiertoe zal er gebruik worden gemaakt van een aandelenfusie, waarbij de BV tegen uitreiking van eigen aandelen de gerechtigdheid van A respectievelijk B in het CV-vermogen verwerft. Nadien zullen A en B via de aandelen (ieder voor de helft) een soortgelijk belang in de vennootschap houden als zij hadden in het CV-vermogen op het tijdstip onmiddellijk voorafgaand aan de inbreng. De aandelenfusie zal uiterlijk op 31 december 2024 hebben plaatsgevonden. De BV kwalificeert als een onroerendezaakrechtspersoon (OZR) als bedoeld in artikel 4, lid 1, onderdeel a van de Wet op belastingen van rechtsverkeer (WBRV).

Verkoop A verkoopt binnen drie jaren na de bedoelde aandelenfusie ten titel van koop/verkoop van aandelen de helft van zijn door de aandelen vertegenwoordigde soortgelijke belang - dus 25% van alle aandelen -aan een derde (C). C is niet verbonden met A en B en over de verkrijging van de aandelen door C is geen overdrachtsbelasting verschuldigd.

Gevolgen WBRV

De kennisgroep stelt zich op het standpunt dat de door de BV genoten vrijstelling overdrachtsbelasting op grond van de overgangsregeling komt te vervallen. Dit standpunt volgt ook uit de wettekst (art. xv wfkr) . Uit de wettekst blijkt echter niet duidelijk voor welk deel de vrijstelling bij de aandelenfusie wordt teruggenomen in geval van:

1. vervreemding door de inbrenger van het door de aandelen vertegenwoordigde soortgelijke belang binnen drie jaren na de aandelenfusie; en
2. bij de vervreemding van deze aandelen geen overdrachtsbelasting is verschuldigd (bijv. omdat er geen sprake is van een kwalificerend belang als bedoeld in artikel 4, lid 3 van de Wet op belastingen van rechtsverkeer).

Op basis van de wettekst kan betoogd worden dat de gehele vrijstelling overdrachtsbelasting moet vervallen.

Soepeler standpunt De kennisgroep stelt zich echter op het (soepelere) standpunt dat de overdrachtsbelasting die ingevolge de overgangsregeling niet bij de BV is geheven, alsnog wordt verschuldigd door de BV en wel voor het gedeelte van de aandelen dat bij de aandelenfusie is uitgereikt aan A (en derhalve niet voor het door A vervreemde gedeelte van de aan hem uitgereikte aandelen, indien dit minder mocht zijn). Voor het gedeelte van de aandelen dat is uitgereikt aan B, geldt dat de vrijstelling bij de BV onder de bestaande voorwaarden van toepassing blijft.

bz-advies

Op basis van redelijke wetstoepassing concludeert de kennisgroep dat niet de gehele vrijstelling op het moment van de aandelenfusie wordt teruggenomen, maar alleen voor dat deel dat niet meer in bezit is van de inbrenger.

Open fonds voor gemene rekening

De kennisgroep heeft een soortgelijk standpunt ingenomen voor de OFGR (kg:052:2024:4).