ARBEIDSTIJD - 11.07.2024

Moet u de opstarttijd van een werkdag nu ook al betalen?

Wat is opstarttijd? Opstarttijd is de tijd die een werknemer besteedt aan voorbereidende werkzaamheden voordat hij of zij daadwerkelijk met de primaire taken begint. Dit kan bijv. het aantrekken van werkkleding, het ophalen van materialen of het inloggen op computersystemen zijn. Dit is cruciaal om de werkdag effectief te kunnen starten, maar er bestaat vaak verwarring of die tijd betaald moet worden.

Wat adviseert de advocaat-generaal?

Wat is zo’n advies waard? De advocaat-generaal (AG) bij de Hoge Raad HR heeft advies gegeven aan de Hoge Raad (ECLI:NL:PHR:2024:607) . Op grond van dit advies zal de Hoge Raad op 8 november een beslissing nemen. Omdat de Hoge Raad de conclusie van de AG bijna altijd volgt, is het belangrijk om deze nu al te bespreken: een gewaarschuwd mens telt immers voor twee.

Wat vindt de AG? Volgens de AG moet opstarttijd als arbeidstijd worden beschouwd. Dit betekent dat werkgevers verplicht zijn om werknemers te betalen voor de tijd die ze besteden aan voorbereidende werkzaamheden, zoals het opstarten van de computersystemen. De AG baseert deze conclusie op het feit dat de werknemer tijdens de opstarttijd onder het gezag van de werkgever staat en verplicht is bepaalde taken uit te voeren. Hierdoor valt deze tijd binnen de definitie van arbeidstijd zoals omschreven in de Arbeidstijdenwet en de Europese richtlijn betreffende arbeidstijd.

Voor meer informatie over arbeidsduur, ga naar https://www.tipsenadvies.nl , Download Zone, jaargang 30, nr. 7.

Wat betekent dit voor u als werkgever?

Goed voorbereiden. Als de Hoge Raad de conclusie van de AG inderdaad volgt, betekent dit dat werkgevers hun huidige werkwijze en beleid rondom opstarttijd moeten herzien. Houd in ieder geval rekening met het hiernavolgende.

1. Herzie de arbeidstijdregistratie. Zorg ervoor dat de opstarttijd nauwkeurig wordt geregistreerd. Pas eventueel uw systeem voor arbeidstijdregistratie aan.
2. Communiceer met uw werknemers. Zorg dat uw werknemers weten wat er als opstarttijd wordt beschouwd en hoe deze tijd wordt geregistreerd en betaald.
3. Pas de arbeidsvoorwaarden aan. Pas eventueel de arbeidsvoorwaarden. Let op.  Dit kan betekenen dat bestaande arbeidsovereenkomsten moeten worden herzien.
4. Controle van de arbeidswetgeving. Zorg ervoor dat uw beleid in overeenstemming is met de Arbeidstijdenwet en andere relevante wet- en regelgeving. Voorkom bijv. dat de maximale arbeidsduur wordt overschreden.

Voorbeelden uit de praktijk

Magazijnmedewerker. Een magazijnmedewerker moet aan het begin van zijn dienst veiligheidskleding aantrekken en een vorkheftruck ophalen. Deze voorbereidende werkzaamheden (opstarttijd) moet worden betaald.

Kantoorwerker. Een kantoorwerker moet inloggen op een computer en verschillende systemen opstarten voordat deze taken kan uitvoeren. Ook deze tijd moet worden geregistreerd en betaald.

Voorkom conflicten. Het niet naleven van de verplichting om opstarttijd te betalen, kan leiden tot juridische geschillen en financiële sancties. Werknemers kunnen aanspraak maken op achterstallig loon voor onbetaalde opstarttijd, wat kan leiden tot kostbare rechtszaken.