VERGUNNINGEN - 14.06.2024

Vergunningvrij bouwen onder de nieuwe Omgevingswet

Meer algemene regels. Met de komst van de Omgevingswet per 1 januari 2024 is de systematiek van vergunningen voor het uitvoeren van bouwwerkzaamheden gewijzigd. Onder de Omgevingswet wordt meer direct toegestaan via algemene regels en minder via omgevingsvergunningen. Vooralsnog is alleen de intentie hierover veranderd.

Lokale regels. Gedurende de komende jaren hebben gemeenten namelijk nog de gelegenheid om hun bestaande lokale regels hierop aan te passen. Alle lokale regels met betrekking tot de fysieke leefomgeving, waaronder onder andere regels omtrent bouwwerkzaamheden en gebruik van gronden en bouwwerken, moeten voor 1 januari 2032 per gemeente in één omgevingsplan worden opgenomen. Tot deze tijd gelden van rechtswege de bestaande bestemmingsplannen.

Landelijke wetgeving wel al aangepast

Tegelijk met de inwerkingtreding van de Omgevingswet zijn (voor zover hier relevant) ook het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) en het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) in werking getreden. Deze besluiten en regelingen vervangen de eerdere besluiten, zoals het Bouwbesluit, het Activiteitenbesluit milieubeheer en het Besluit omgevingsrecht (Bor).

Vergunningplicht. Artikel 5.1 van de Omgevingswet vormt de basis voor vergunningplicht. Dit artikel maakt onder andere onderscheid in de bouwtechnische vergunning en de omgevingsplanactiviteit. Dat is nieuw. Voor beide gelden er andere regels en andere vergunningvrije categorieën. In het Bbl en het Bal zijn activiteiten aangewezen waarvoor een omgevingsvergunning nodig is. Activiteiten die niet genoemd zijn, zijn zonder vergunning mogelijk. Ook zijn er weer uitzonderingen gemaakt op vergunningplichtige activiteiten.

Vergunning nodig of niet?

Voorheen kon men voor de vraag of de gewenste aanpassingen zonder vergunning konden worden uitgevoerd, terecht in het Bor (bijlage II) aangevuld met de bepalingen van het bestemmingsplan. Tip.  Inhoudelijk zijn de vergunningvrije categorieën bouwwerken onder de nieuwe Omgevingswet grotendeels hetzelfde gebleven.

Vindplaatsen. Voor de bouwtechnische vergunning gelden de artikelen 2.25 en 2.26 van het Bbl. Vergunningvrije omgevingsplanactiviteiten staan in artikel 2.29 van het Bbl. Daarnaast zijn in artikel 22.27 van de zogenaamde ‘bruidsschat’ de bouwactiviteiten vermeld waarvoor de vergunningplicht niet geldt, mits ze voldoen aan de regels van het omgevingsplan en niet worden uitgesloten in artikel 22.28 van de bruidsschat. Per gemeente kan hiervan dus in het omgevingsplan worden afgeweken door wel een vergunningplicht op te leggen. Dat laatste is niet mogelijk voor de in artikel 2.29 van de Bbl opgenomen activiteiten: die zijn altijd vergunningvrij. Tip.  De regels van de bruidsschat zijn te vinden via het Omgevingsloket. Hier kunt u ook de vergunningcheck doen. Let op.  Uw cliënt is zelf verantwoordelijk voor de bouwtechnische kwaliteit of er nu een vergunningplicht geldt of niet. De voorwaarden hiervoor staan in het Bbl.

Dakkapel, schutting en aanbouw

• Als uw cliënt een dakkapel aan de achterzijde van de woning wil realiseren, kan dat meestal zonder vergunning.
• Ook een schutting in de achtertuin die niet hoger is dan 2 meter, mag meestal zonder meer geplaatst worden.
• Voor aan- en bijgebouwen is het ingewikkelder, maar veelal geldt dat een uitbouw aan de achterzijde van niet meer dan 5 meter hoog, zonder vergunning gebouwd kan worden.