PERSONEEL - 10.06.2024

Overlijdensuitkering werknemer belast als inkomen?

Onduidelijkheid in de praktijk. Werkgevers betalen vaak een uitkering aan de nabestaanden van een werknemer als deze komt te overlijden. Een teken van goed werkgeverschap, want bij een overlijden komen naast verdriet vaak de nodige kosten kijken. In de praktijk heerst onduidelijkheid over de vraag of een dergelijke uitkering belast is of niet en zo ja, of er over de uitkering loon- of erfbelasting betaald moet worden of wellicht helemaal geen belasting of juist voor allebei. De Belastingdienst heeft via de bekendmaking van een standpunt van een kennisgroepen hierover thans duidelijkheid verschaft. Wat betekent dit?

Drie maandsalarissen belastingvrij?

De kennisgroep heeft via een voorbeeld, waarin aan de partner van een werknemer bij overlijden van deze werknemer drie maandsalarissen zijn uitgekeerd, aangegeven wat hiervan de fiscale gevolgen zijn. Dat er in eerste instantie is uitgegaan van drie maandsalarissen, is geen toeval. Tip.  Binnen de loonbelasting bestaat namelijk in beginsel een vrijstelling als er bij overlijden maximaal drie maandsalarissen worden verstrekt. Dit betekent dat drie brutomaandsalarissen zonder dat hierover loonbelasting hoeft te worden ingehouden, kunnen worden verstrekt bij overlijden van een werknemer. Maar hoe zit het met te betalen erfbelasting?

Eén maand geen erfbelasting! De kennisgroep geeft aan dat er over de uitkering met betrekking tot één maandsalaris ook geen erfbelasting hoeft te worden betaald. Dit heeft te maken met het feit dat een werkgever wettelijk verplicht is om bij overlijden van een werknemer in ieder geval één maandsalaris uit te betalen aan de langstlevende partner of minderjarige kinderen. Dit volgt uit de wet en dus niet uit het erfrecht. Daarom blijft de heffing van erfbelasting dan ook achterwege.

Tweede en derde maand wel erfbelasting. Met het voorgaande in gedachten is het te verklaren dat er over de uitkering die bestaat uit een tweede en derde maandsalaris, wel erfbelasting verschuldigd is. Deze uitkeringen volgen namelijk uit de arbeidsovereenkomst van de overleden werknemer. De partner verkrijgt deze via een zogenaamd ‘derdenbeding’ en dus moet er wel erfbelasting over worden betaald. Zoals gezegd, hoeft er over maximaal drie maandsalarissen geen loonbelasting te worden betaald, dus wel erfbelasting.

Meer dan drie maandsalarissen?

De kennisgroep gaat ook in op de situatie waarin meer dan drie maanden salaris bij overlijden wordt uitbetaald. In dat geval zou er eigenlijk over deze extra maanden zowel loonbelasting als erfbelasting moeten worden betaald. Voor wat betreft de loonbelasting bestaat er namelijk slechts een vrijstelling over maximaal drie maandsalarissen en zouden de extra uitbetaalde maanden wel belast zijn met loonbelasting. Voor de erfbelasting geldt hetzelfde als voor de tweede en derde maand, dus zou er ook erfbelasting verschuldigd zijn. De kennisgroep komt echter tot de conclusie dat dit te veel van het goede is. Men baseert dit op het feit dat in het verleden met betrekking tot een uitkering uit een ongevallenverzekering in soortgelijke omstandigheden beslist is dat hierover geen erfbelasting verschuldigd is. Tip.  Dit betekent dat er ook nu geen erfbelasting verschuldigd is als er bij overlijden eventueel meer dan drie maandsalarissen worden uitgekeerd. Er is dan dus alleen loonbelasting verschuldigd.

Niet via werkkostenregeling

De voor de loonbelasting vrijgestelde uitkering van maximaal drie maandsalarissen hoeft u niet onder te brengen in de werkkostenregeling en komt dus ook niet ten laste van de vrije ruimte. De uitkering is namelijk gericht vrijgesteld en deze vrijstelling kunt u dus benutten naast de onbelaste uitkeringen die u verstrekt via de werkkostenregeling. Als u meer dan drie salarissen betaalt, zijn de extra maanden wel belast, maar deze mag u in beginsel niet onderbrengen in de werkkostenregeling. Het is namelijk loon uit vroegere dienstbetrekking.

Administratieve verplichtingen

U moet een vrijgestelde uitkering in uw administratie aanwijzen als eindheffingsloon. Als deze echter maximaal gelijk is aan de gerichte vrijstelling, in dit geval dus drie maandsalarissen, dan gaat de Belastingdienst ervan uit dat u deze heeft aangewezen als eindheffingsloon.

Loonadministratie. Verder moet u de gegevens inzake verstrekte uitkeringen bij overlijden bewaren bij uw loonadministratie. Elders mag ook, als u dit maar vooraf meldt bij uw belastingkantoor en ervoor zorgt dat deze gegevens bij een eventuele controle beschikbaar zijn.

Aanvechten standpunt kennisgroep?

Zoals aangegeven is het hiervoor genoemde gebaseerd op een standpunt van een kennisgroep van de Belastingdienst (KG:063:2024:3) . Een kennisgroep is een groep deskundigen bij de Belastingdienst die zich buigt over bepaalde vraagstukken die zich in de praktijk voordoen. Een standpunt van een kennisgroep is gebaseerd op de wet en op arresten en besluiten die sinds het ontstaan van de wet van belang zijn geweest met betrekking tot een bepaald onderwerp. U kunt een standpunt van een kennisgroep weliswaar aanvechten bij de rechter, maar dit is vrij zinloos. Het standpunt is immers na nauwkeurig onderzoek tot stand gekomen en zal niet snel door de rechter worden gepasseerd. U kunt er anderzijds ook rechten aan ontlenen. Zou uw inspecteur in een soortgelijke zaak anders beslissen, dan kunt u altijd verwijzen naar het standpunt van de kennisgroep. Dit standpunt is een basis voor opgewekt vertrouwen en zal dus altijd worden gevolgd.