Kan de gemeente optreden tegen lawaaierige airco’s?

Praktijkvoorbeeld

Geluidsoverlast airco van de buren. Bij het college van B en W wordt er door een mevrouw geklaagd, omdat zij geluidsoverlast ondervindt van de airco van haar buurman.

Gemeente handhaaft niet. Ze vraagt het college handhavend op te treden, maar het college doet niets omdat er geen sprake is van een overtreding. Er is wel een toezichthouder op het adres langsgegaan, maar deze heeft nauwelijks geluid waargenomen en is van oordeel dat het wel meevalt met de decibellen. Een geluidsmeting is er niet verricht, want dat vond de gemeente te kostbaar. Mevrouw maakt bezwaar tegen het besluit van de gemeente om niet te handhaven, maar haalt opnieuw bakzeil. Hierop stapt mevrouw naar de rechter.

Geen vergunning nodig

Bouwwerk. Op grond van de toen nog geldende Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (per 1 januari 2024 Omgevingswet) is het verboden om een bouwwerk te plaatsen zonder vergunning. Een airco kan gezien worden als bouwwerk, maar als een bouwwerk minder dan een halve meter uitsteekt, is er weer geen omgevingsvergunning nodig (opgenomen in Bijlage II van het Besluit omgevingsrecht).

Algemene plaatselijke verordening. Hoewel de buurman dus geen vergunning had hoeven aan te vragen, staat er in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) van de bewuste gemeente wel dat het verboden is toestellen in werking te hebben die voor een omwonende geluidshinder veroorzaken. Mevrouw is van mening dat hiervan sprake is.

Norm in het Bouwbesluit. De norm in het Bouwbesluit is dat er maximaal 40 dB bij de buren (dus gemeten op de perceelgrens) te horen mag zijn. In appartementencomplexen geldt ook deze 40 dB, maar dan gemeten van een raam of deur van het buurappartement. Let op.  De 40 dB geldt in de nacht (19.00 tot 07.00 uur), overdag is dat 45 dB.

Wat zegt de rechter?

Het Bouwbesluit geeft weliswaar normen voor de hoeveelheid geluid dat geproduceerd mag worden door een airco. Maar omdat de airco in februari 2021 is geplaatst en de geluidsnormen zoals deze in het Bouwbesluit staan pas in april 2021 in werking zijn getreden, kan de rechtbank alleen uitgaan van wat er in de APV van de gemeente staat opgenomen (ECLI:NL:RBGEL:2023:3605) .

Ten onrechte geen geluidsmeting. De rechtbank is van oordeel dat het college een objectieve geluidsmeting had moeten laten verrichten, omdat alleen op deze manier goed kan worden beoordeeld of er sprake is van het objectief overschrijden van de geluidsnormen, bijv. zoals opgenomen in het Activiteitenbesluit milieubeheer dat door deze gemeente wordt gebruikt om te beoordelen of er sprake is van geluidshinder. Dat dit mogelijk kostbaar is, had er volgens de rechtbank niet toe mogen leiden van dit onderzoek af te zien. Omdat er geen geluidsmeting is verricht, is niet objectief vast te stellen of er sprake is van geluidshinder.

Huiswerk voor de gemeente. De rechtbank stuurt het college van B en W met huiswerk terug naar kantoor: er moet een nieuwe beslissing worden genomen op het bezwaar om niet te handhaven en daarbij moet dan wel een officiële geluidsmeting worden verricht. Let op.  Mevrouw kan overigens niet eisen dat de airco-unit door de buurman wordt verplaatst omdat het bouwwerk vergunningvrij is.