Andere testamentsvormen dan het notarieel testament

Het depottestament

De wet bepaalt - met uitzondering van het codicil en de buitengewone testamentsvormen (noodtestamenten) - dat een testament alleen gemaakt kan worden bij een notariële akte of bij een aan een notaris in bewaring gegeven onderhandse akte (art. 4:94 BW) . Wat is de aan een notaris in bewaring gegeven onderhandse akte? Een onderhandse uiterste wil (depottestament)wordt door de erflater aan een notaris ter hand gesteld. De erflater moet daarbij verklaren dat het aangeboden stuk zijn uiterste wil bevat. Het stuk wordt gesloten of open aangeboden aan de notaris. Van de bewaargeving en de verklaringen van de erflater maakt de notaris een akte op die door de erflater en de notaris wordt ondertekend. De onderhandse uiterste wil blijft berusten onder de notaris die deze akte heeft ontvangen. De wet geeft enkele regels voor het depottestament in artikel 4:95 van het Burgerlijk Wetboek.

Het codicil

Voor bepaalde beschikkingen volstaat een onderhands door de erflater geheel met de hand geschreven, gedagtekend en ondertekend stuk. Dit noemt men het codicil. In een codicil kunnen beschikkingen worden gemaakt tot het maken van legaten van:

• kleren, lijfstoebehoren en bepaalde lijfsieraden;
• bepaalde tot de inboedel behorende zaken en bepaalde boeken.

Ondertekenen. De testateur moet het codicil ondertekenen, want zonder handtekening is het stuk niet rechtsgeldig. Als het stuk niet is geschreven of gedagtekend, dan is er sprake van vernietigbaarheid (en niet van nietigheid). Afgezien van het vorenstaande kunnen in een codicil beschikkingen worden gemaakt over de lijkbezorging. Dat houdt in dat de testateur in een codicil kan bepalen of hij begraven of gecremeerd wil worden. Ook kan hij een bestemming geven aan zijn as na crematie.

Noodtestamenten

Buitengewone testamentsvormen. In bepaalde buitengewone omstandigheden is de stap naar de notaris niet mogelijk. Er kan dan gebruik worden gemaakt van noodtestamenten. Daar is sprake van in de volgende situaties:

• oorlog of burgeroorlog (voor militairen en andere tot de krijgsmacht behorende personen);
• gevechtssituaties buiten het geval van (burger)oorlog in verband waarmee een gedeelte van de krijgsmacht is aangewezen (ook uitsluitend voor militairen en andere tot de krijgsmacht behorende personen);
• personen die zich op reis aan boord van een zeeschip of luchtvaartuig bevinden;
• personen die zich bevinden op plaatsen waar het normale verkeer met een notaris is verbroken als gevolg van rampen, gevechtshandelingen, besmettelijke ziekten of andere buitengewone omstandigheden.

Twee getuigen. De wet geeft formaliteiten voor het opstellen van een noodtestament. Zo moeten er bijv. twee getuigen bij het tekenen aanwezig zijn. Een noodtestament is zes maanden geldig. Daarna is het noodtestament vernietigbaar.