Uw volgende stap
Testament onduidelijk, welke afstammelingen erven er?
Nieuw testament. Jan ligt in echtscheiding. Hij heeft twee kinderen. Zijn gezondheid laat te wensen over en hij wil niet dat bij zijn overlijden een deel van zijn vermogen naar zijn echtgenote gaat. Dus maakt hij bij de notaris een testament op. Hierbij herroept hij alle voorgaande testamenten. In zijn nieuwe testament benoemt hij zijn afstammelingen tot zijn enige erfgenamen, ieder van hen voor een gelijk deel. Ook komt erin dat voor deze erfstelling de wettelijke regels van plaatsvervulling gelden (art. 4:10 lid 2 BW) .
Verklaring van erfrecht
Nadat Jan is overleden, vraagt zijn zoon Kees bij zijn eigen notaris om een verklaring van erfrecht. Die verklaring is nodig om over de bankrekeningen van Jan te kunnen beschikken. Volgens Kees zijn hij en zijn zus Mieke de enige erfgenamen. In de verklaring van erfrecht van de notaris staat echter dat de erfgenamen van Jan zijn: de beide kinderen alsmede de drie minderjarige kleinkinderen van Jan (kinderen van Kees en Mieke). Ieder van hen heeft recht op 1/5 deel van de erfenis.
Kleinkinderen zijn afstammelingen. Kees meent dat zijn notaris een fout heeft gemaakt. Die houdt voet bij stuk. In het testament staat duidelijk dat Jan zijn afstammelingen tot zijn erfgenamen heeft benoemd. Daartoe behoren ook de drie kleinkinderen die bestaan bij het overlijden van Jan.
Wat zegt de wet? De wet (art. 4:46 lid 1 BW) zegt dat bij de uitleg van een testament moet worden gelet op de verhoudingen die het testament kennelijk wenst te regelen en op de omstandigheden waaronder het is gemaakt. Voor de rechter is duidelijk dat Jan het testament heeft gemaakt toen hij ziek was en op hetzelfde moment in een echtscheidingsprocedure was verwikkeld. De belangrijkste reden voor het opstellen van het testament was om te voorkomen dat zijn toenmalige echtgenote een deel van zijn vermogen zou erven.
Wat vindt de rechter? In het dossier van de notaris die het testament heeft opgesteld, staat dat het gaat om een herroeping van alle voorgaande testamenten. Ook staat daarin de aantekening: “Enige erfgenamen: de twee kinderen” . Daarnaast worden in het testament de wettelijke regels van plaatsvervulling van toepassing verklaard. Toen het testament werd opgemaakt, had Jan maar één kleinkind van vier maanden oud. De andere twee kleinkinderen zijn daarna geboren. Het lijkt de rechter onwaarschijnlijk dat de regels van plaatsvervulling zijn opgenomen voor als een van de kleinkinderen zou overlijden.
Wie erft er? Ook kan Kees e-mailberichten van zijn vader overleggen van de maanden voor zijn overlijden. Hierin wordt er duidelijk van uitgegaan dat Kees en zijn zus Mieke ieder de helft van de erfenis zouden krijgen. Over de kleinkinderen wordt niet gesproken. Dus oordeelt Rechtbank Den Haag (ECLI:NL:RBDHA:2020:474) dat Kees en Mieke de enige erfgenamen van hun vader Jan zijn.
Fiscaal bekeken. Dit werkt fiscaal ook zo door en wordt voor de erfbelasting dus gevolgd. Tip. Via het toekennen van een legaat aan de kleinkinderen ter grootte van de erfbelastingvrijstelling (max. € 20.946 in 2020), welk legaat pas opeisbaar is bij overlijden van de ouder van het kleinkind, kan er erfbelasting worden bespaard.
Wat is raadzaam?
Met de notaris bespreken. Het benoemen van de kinderen of de afstammelingen tot erfgenamen maakt veel verschil. Bespreek dit voor alle duidelijkheid goed met uw notaris. Na uw overlijden kan aan u niet meer worden gevraagd wat nu eigenlijk de bedoeling was.
Maak uw profiel aan om dit advies en vele andere adviezen te kunnen ontdekken.