Snel in de fout bij inhuren zzp’ers, zo voorkomt u fiscaal gedoe

Hoe zat het ook alweer? Enkele jaren geleden is als opvolger van de VAR (Verklaring arbeidsrelatie) de Wet DBA (de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties) ingevoerd. Sindsdien kunt u bij het inhuren van een zzp’er voorkomen dat er sprake is van een dienstbetrekking en u loonheffing en premies moet inhouden. De Belastingdienst heeft inmiddels onderzocht of het gebruik van modelovereenkomsten in de praktijk vlekkeloos werkt. Dat blijkt helaas nog lang niet het geval te zijn.

In 50% toch dienstbetrekking

Uit het onderzoek blijkt dat er in de praktijk veel fouten worden gemaakt. Bij de ruim 100 bedrijfsbezoeken die de Belastingdienst aflegde, bleek dat er in ruim de helft van de gevallen fouten werden gemaakt. In deze gevallen was er toch sprake van een dienstbetrekking, terwijl opdrachtgever en opdrachtnemer ervan uit waren gegaan dat dit niet het geval was. De belangrijkste bevindingen:

• aanwijzingen voor de aanwezigheid van een gezagsverhouding, terwijl er volgens de overeenkomst geen gezagsverhouding zou zijn;
• zzp’ers die op dezelfde wijze hetzelfde werk verrichten als eigen werknemers;
• kernactiviteiten die worden uitgevoerd die een wezenlijk onderdeel van de bedrijfsvoering betreffen, wat een aanwijzing kan zijn voor werken in dienstbetrekking;
• er is geen vervanging van de zzp’er mogelijk of wenselijk, terwijl het gezag niet ontbreekt;
• zzp’ers die geen mogelijkheid hebben om zelfstandig hun werk in te delen;
• de duur van de arbeidsrelatie blijkt dermate lang te zijn dat het werk van de zzp’er lijkt te zijn ingebed in de organisatie;
• er lijkt een fictieve dienstbetrekking te zijn;
• er wordt niet conform de modelovereenkomst gewerkt.

Sancties

Als er met betrekking tot de zzp’er sprake is van een dienstbetrekking, dient de opdrachtgever loonheffing en premies werknemersverzekeringen in te houden. Gebeurt dit niet, dan kan de Belastingdienst een sanctie treffen. Dit gebeurt op dit moment nog erg weinig, omdat ervoor is gekozen om opdrachtgevers en opdrachtnemers een tijdje aan de nieuwe regelgeving te laten wennen. Daarom wordt er voorlopig alleen gesanctioneerd als er sprake is van een dienstbetrekking én er sprake is van kwaadwillendheid. De bewijslast hiervoor ligt bij de inspecteur en is erg zwaar.

Let op. Indien een van de genoemde punten speelt, kan er evengoed een vervolgonderzoek worden ingesteld. De Belastingdienst moet bij sancties kunnen bewijzen dat er sprake is van een van de volgende drie zaken:

1. een (fictieve) dienstbetrekking;
2. evidente schijnzelfstandigheid;
3. opzettelijke schijnzelfstandigheid.

Dwang? Opdrachtgevers gaven overigens toe zich soms gedwongen te voelen de regels te overtreden, omdat zzp’ers aangaven anders de werkzaamheden niet aan te zullen nemen. Dit is echter geen excuus om de voorschriften te kunnen overtreden.

Voorkom problemen! Werk met modelovereenkomsten ( www.belastingdienst.nl - zoekterm ‘modelovereenkomst’). Controleer of er dienovereenkomstig wordt gewerkt. Is bijv. overeengekomen dat de zzp’er met eigen gereedschap werkt en blijkt dat dit in de praktijk niet gebeurt, dan is formeel de opdrachtgever in overtreding en dient deze loonheffing en premies in te houden. Check daarom regelmatig of er conform de modelovereenkomst wordt gewerkt en leg dit zo nodig schriftelijk vast.