Uw volgende stap

Hoge Raad, 17.08.2018, HR:2018:1312

[Rechtspraak]

Bewijslast niet zomaar omkeerbaar

Onlangs bij de Hoge Raad. Een dergelijke omkering van de bewijslast kwam aan de orde in een recente zaak voor de Hoge Raad, 17.08.2018 (HR:2018:1312) . In deze zaak gaat het om een echtpaar dat in de vorm van een vennootschap onder firma (Vof) een restaurant exploiteert.

Belastingcontrole

Buiten de boeken. Tijdens een belastingcontrole komt aan het licht dat het echtpaar niet alle omzet heeft aangegeven. Voor een bedrag van € 7.420,- is er omzet buiten de boeken gelaten. Doordat deze verdiensten niet zijn opgenomen in de belastingaangifte, is er uiteraard te weinig inkomstenbelasting betaald.

Omkering bewijslast. De inspecteur is van mening dat de vereiste aangifte niet is gedaan doordat deze omzet niet daarin is opgenomen. Als gevolg daarvan keert hij de bewijslast om. Dit betekent dat de inspecteur een schatting zal maken van het inkomen van deze ondernemers. Het is vervolgens aan het echtpaar om met bewijzen te komen dat deze schatting onjuist is. Zij moeten dit overtuigend aantonen, hetgeen in de praktijk veelal erg lastig blijkt.

Terecht? De vraag is nu echter of de bewijslast in deze zaak terecht is omgekeerd? Is er inderdaad niet voldaan aan de aangifteplicht?

Aanzienlijk. Wil hiervan sprake zijn bij verzwegen omzet, dan moet er als gevolg van de gebreken in de aangifte te weinig belasting zijn geheven. Bovendien moet dit bedrag verhoudingsgewijs (relatief), maar ook op zichzelf beschouwd (absoluut) aanzienlijk zijn.

Wat zegt de Hoge Raad

Berekeningen. Uit berekeningen blijkt dat er door de verzwegen omzet een bedrag van € 715,- aan belasting niet is betaald. Gezien het beperkte inkomen van dit echtpaar, jaarlijks verdienen zij ongeveer € 14.000,- met hun restaurant, zou men nog kunnen stellen dat dit verhoudingsgewijs aanzienlijk is. Zonder de verzwegen omzet hoefde er immers waarschijnlijk überhaupt geen belasting te worden betaald.

Te snel. De inspecteur is er echter aan voorbij gegaan dat dit bedrag op zichzelf beschouwd niet aanzienlijk is. Daardoor heeft hij te snel de omkering van de bewijslast ingezet. Volgens de Hoge Raad kan deze niet worden toegepast en blijft de inspecteur bewijsplichtig.

Pressiemiddel (te) vaak gebruikt?

De omkering van de bewijslast is een pressiemiddel dat door de Belastingdienst in de praktijk (te) vaak wordt ingezet. Tijdens controleonderzoeken wordt hiermee al snel gedreigd.

Rechtspraak. Uit dit arrest van de Hoge Raad blijkt dat het niet zo’n vaart hoeft te lopen. Er moet zowel relatief als absoluut sprake zijn van een aanzienlijk bedrag aan belastingen dat door de gebreken onbetaald is gebleven. Uit rechtspraak is af te leiden dat een percentage van 10% soms al voldoende is. Voor een absoluut aanzienlijk bedrag heeft men het echter veelal wel over enkele duizenden euro’s. De in deze zaak niet-geheven honderden euro’s, zijn zodoende ruim onvoldoende. Gebruik deze kennis als de Belastingdienst uw bedrijf controleert en dreigt met de omkering van de bewijslast.