Geen risico met certificering van aandelen holding-BV
Wat speelde er?
Concernbepaling. Via hun holding-BV’s nemen Hein en Bart ieder voor 50% deel in de werk-BV. De holding-BV’s zijn ook allebei directeur van de werk-BV. In de statuten van de werk-BV staat de ‘concernbepaling’. Een aandeelhouder (holding-BV) moet zijn aandelen in de werk-BV binnen 30 dagen te koop aanbieden aan de andere aandeelhouder, als een andere persoon aandeelhouder of directeur wordt van de holding-BV. Voldoet de holding-BV niet aan deze verplichting, dan heeft de werk-BV het recht om de aandelen in te kopen. Ook worden de stem- en winstrechten die aan de aandelen zijn verbonden, opgeschort. Tip. De verplichting in de concernbepaling is niet van toepassing als alle medeaandeelhouders schriftelijk toestemming hebben gegeven voor de wijziging van het aandeelhouderschap of van de directie van een holding-BV.
Certificering. Dan worden door Hein de aandelen van zijn holding-BV gecertificeerd. Hein richt daarvoor een Stichting Administratiekantoor (STAK) op waarvan hij enig bestuurder wordt. Daarna worden de aandelen van zijn holding-BV overgedragen aan de STAK, waartegenover de STAK aan hem certificaten van aandelen uitgeeft.
In verzuim. Twee maanden later ontvangt Hein bericht van Bart. Daarin staat dat Hein in verzuim is omdat zijn holding-BV niet binnen 30 dagen haar aandelen in de werk-BV te koop heeft aangeboden. Dus worden de aandelen door de werk-BV ingekocht en zijn de stem- en winstrechten op de aandelen opgeschort.
Ontslag. Bart heeft inmiddels een vergadering van aandeelhouders bijeengeroepen waarop is besloten om de holding-BV van Hein te ontslaan als directeur van de werk-BV. Omdat alleen de holding-BV van Bart aandelen heeft waaraan stemrechten zijn verbonden, is dat besluit genomen met unanimiteit van stemmen.
Interne zaak. Hein vindt dat belachelijk. Daarvoor is die bepaling in de statuten van de werk-BV niet bedoeld. Hij is de enige bestuurder van de STAK en heeft ook als enige certificaten van aandelen. De overdracht van de aandelen van zijn holding-BV aan de STAK is slechts een interne ‘verhanging’ van aandelen. Feitelijk wijzigt er niets.
Oordeel rechter
Letterlijke uitleg statuten. Volgens de rechter zijn de statuten van een BV iets anders dan de bepalingen in een contract. In een contract is de bedoeling van partijen beslissend. De statuten zijn echter de ‘leefregels’ van de BV. Die moeten letterlijk worden uitgelegd. Zijn die ongewenst, dan moeten ze worden gewijzigd.
Inkoop aandelen. Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 05.04.2018 (GHARL:2018:2640) , oordeelt dat de aandelen van de holding-BV door Hein zijn overgedragen aan de STAK. Door de concernbepaling is Hein in verzuim en moet zijn holding-BV de aandelen overdragen aan de werk-BV (inkoop). Ook het ontslagbesluit is rechtsgeldig. De holding-BV van Bart heeft het dus voortaan alleen voor het zeggen in de werk-BV. Deze uitspraak bevestigt de heersende leer. Let op. Dit wordt echter vaak vergeten omdat ervan uit wordt gegaan dat er in de feitelijke situatie niets verandert. Het wordt beschouwd als een ‘interne kwestie’. Dat is dus niet zo.