Pacht opzeggen voor dringend eigen gebruik?

Pachtovereenkomst. Bert heeft een melkveehouderij met 150 koeien. Hij is zelf eigenaar van 13 ha grond en enkele bedrijfsgebouwen. Een perceel van 1,7 ha weidegrond pacht hij van Geert. De pachtovereenkomst is ruim 30 jaar geleden goedgekeurd door de grondkamer. Geert heeft zelf een groot landbouwbedrijf met 440 ha akkerbouwgrond en 65 ha weidegrond die door hem worden verpacht. Daartoe behoort het perceel dat door Bert wordt gepacht.

Pachtcontract opgezegd. Dan krijgt Bert bericht dat de pacht wordt opgezegd. Geert stelt dat hij het verpachte perceel dringend nodig heeft voor eigen gebruik. In het verleden heeft hij met zijn bedrijf verlies geleden. Door de verpachte grond zelf in gebruik te nemen, kunnen die verliezen worden weggewerkt. Om bedrijfseconomische redenen heeft hij er alle belang bij dat hij over de grond kan beschikken.

Weinig belang. Volgens Geert weegt het belang van Bert niet op tegen zijn belang. Geert heeft 30 werknemers in dienst en het door Bert gepachte perceel ligt midden tussen de andere percelen. Dat is niet erg praktisch. Bert heeft slechts een marginaal melkveebedrijf dat nauwelijks rendabel is.

Wat zegt de wet?

Opzeggen? De wet zegt dat een verpachter een pachtcontact kan opzeggen als hij de verpachte grond duurzaam in gebruik wil nemen en hij het verpachte daarvoor dringend nodig heeft, of als een redelijke afweging van de belangen van de verpachter bij beëindiging van het contract tegen die van de pachter bij verlenging van het contract in het voordeel van de verpachter uitvalt.

Wat heeft de pachtrechter beslist?

Geen bewijs. Volgens het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 05.05.2017 (GHARL:2017:3703) , is er geen bewijs dat Geert het gepachte perceel dringend nodig heeft voor eigen gebruik.

Uit de boekhouding blijkt dat hij al jaren winst maakt. Ook zonder het gebruik van het gepachte perceel is er sprake van voldoende rendement. De werkgelegenheid en de bedrijfsresultaten staan niet onder druk. Dat de pachtovereenkomst om bedrijfseconomische redenen moet worden opgezegd, blijkt nergens uit.

Voldoende rendement. Bert heeft een melkveebedrijf dat een stuk kleiner is dan dat van Geert. Uit de jaarcijfers blijkt echter dat er voldoende rendement is. Pas geleden heeft hij nog grond aangekocht. Ook heeft hij een vergunning gekregen voor de bouw van een stal met ruimte voor 198 koeien waarvoor de financiering al rond is.

Groot belang. Melkveehouders zoals Bert hebben tegenwoordig groot belang bij de grond die ze gebruiken. Afname van de totale oppervlakte heeft direct gevolgen voor de omvang van de veestapel en de daarmee verband houdende rechten. Beëindiging van het pachtcontract betekent voor Bert dat hij zijn veestapel moet inkrimpen, dat hij minder mestplaatsingsruimte heeft en daardoor minder kans op uitbreiding van zijn bedrijf.

Oordeel. De rechter stelt vast dat het belang van Geert niet opweegt tegen het belang van Bert. Daarom geeft hij geen toestemming om de pachtovereenkomst op te zeggen. De pacht wordt automatisch met zes jaar verlengd. Geert moet € 2.099,- aan proceskosten betalen!