Cosmetische ingreep bij minderjarigen

Wat was het geval?

Lippen gevuld. Een 15-jarige verzocht een cosmetisch arts haar lippen op te vullen met fillers. Op verzoek vult ze een intakeformulier in en geeft daarop aan dat ze 19 jaar is. Ze geeft dit ook aan in een voorgesprek met de arts. De arts heeft de identiteit en de leeftijd van de patiënte niet gecontroleerd. Ook heeft hij de met gezag belaste ouder(s) niet gevraagd om toestemming voor de behandeling. De arts voert de behandeling dezelfde dag uit.

Klacht. De vader dient een klacht in tegen de arts. Hij heeft zonder toestemming van de ouders een lipopvulling bij zijn dochter aangebracht en hij heeft niet naar haar legitimatie gevraagd.

Verweer. De arts vindt dat de klacht van de vader niet-ontvankelijk is: de dochter is inmiddels meerderjarig en zij heeft niet ingestemd met het indienen van deze klacht. Ook stelt de arts dat hij niet onzorgvuldig heeft gehandeld. Omdat de patiënte ten tijde van de behandeling zei dat ze meerderjarig was, hoefde hij geen toestemming te vragen voor de behandeling. De arts erkent dat hij de identiteit van patiënte had moeten controleren.

Tuchtcollege

Toestemming. Wat betreft de ontvankelijkheid van de klacht overweegt het college dat volgens de WGBO bij de behandeling van een minderjarige patiënt van 12 t/m 15 jaar toestemming voor een behandeling nodig is van de met gezag belaste ouder(s). De patiënte was ten tijde van de behandeling 15 jaar. Dit betekent dat voor de behandeling toestemming nodig was van haar ouder(s). De arts heeft niet om deze toestemming gevraagd, de klacht is daarom gegrond.

Legitimeren. Wat betreft het niet vragen naar de legitimatie wijst het college op de Wet gebruik burgerservicenummer in de zorg. Die wet verplicht zorgaanbieders de identiteit en het BSN van een cliënt vast te stellen wanneer deze voor de eerste keer naar het spreekuur komt. Kortom: de arts had de identiteit van de patiënte moeten controleren toen zij zich bij hem meldde.

Leidraad. Bovendien vermeldt de Leidraad plastische chirurgie en esthetische behandelingen in particuliere klinieken van de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC) expliciet dat alleen jongeren ouder dan 18 jaar in aanmerking komen voor cosmetische ingrepen zonder medische noodzaak. De Nederlandse Vereniging Cosmetische Geneeskunde (NVCG) heeft zich geconformeerd aan het standpunt. Kortom: de arts mocht niet afgaan op de door patiënte verstrekte informatie, maar had om haar legitimatie moeten vragen. Ook deze klacht is gegrond, RTG Amsterdam, 25.04.2017 (TGZRAMS:2017:41) .

De dokter berispt

Lessen geleerd. Bij het opleggen van de sanctie (berisping) weegt het college mee dat de arts inziet dat hij de identiteit van de patiënte had moeten controleren en zijn handelswijze inmiddels heeft aangepast. Het college rekent het hem wel zwaar aan dat hij een medisch niet-noodzakelijke cosmetische ingreep heeft toegepast bij een meisje van 15 jaar, terwijl hij wist dat zij nog op school zat en zij volgens hem kwetsbaar was. Deze signalen hadden de arts ertoe moeten aanzetten om de identiteit en de leeftijd van de patiënte te controleren en hem ervan moeten weerhouden om de behandeling in te zetten. Dat resulteert in een berisping.