Schenking aan bijvoorbeeld de kerk, hoe werkt dat fiscaal?

Testament. Een overleden man zonder echtgenote en kinderen had bij testament zijn hele vermogen (een boerderij) vermaakt aan de kerk. Dat was zijn goed recht, omdat alleen kinderen een beroep kunnen doen op hun wettelijk erfdeel, de bekende legitieme portie. Maar er waren geen kinderen.

Ook achterblijvende echtgenoten kunnen rechten doen gelden (tijdelijk voortgezette bewoning van de echtelijke woning bijvoorbeeld), maar van een echtgenote was ook nooit sprake geweest. Met zijn testament gaf de man zijn verdere familie dus het erfrechtelijke nakijken.

Via uw testament kunt u giften in de vorm van geld of goederen (‘legaten’) geven aan een ANBI. Zo’n legaat wordt uit uw nalatenschap door de ANBI belastingvrij ontvangen. Lees verder!

Fiscaal erkend goed doel?

ANBI. Wie schenkt of bij testament vermogen nalaat aan het goede doel, moet wel zeker weten dat dit goede doel een erkende ANBI (algemeen nut beogende instelling) is. Wordt er aan die voorwaarde voldaan, dan is de ontvanger geen cent schenk- of erfbelasting verschuldigd over de verkrijging.

Geen ANBI. Een goed doel dat niet officieel door de Belastingdienst als goed doel is erkend (geen ANBI) betaalt ‘gewoon’ het hoogste (derden) tarief van maximaal 40%. Erkenning is dus een noodzakelijke (‘constitutieve’) voorwaarde voor de vrijstelling. Tegenbewijs dat men aan de ANBI-voorwaarden zou hebben voldaan, kan niet geleverd worden. Tip. De fiscus publiceert de namen en nummers van door haar erkende ANBI’s. Zoek op de site van de fiscus ( https://www.belastingdienst.nl ) onder ‘Programma ANBI opzoeken’.

Groepsbeschikking van de fiscus

Kerk niet altijd ANBI. Een kerk is meestal een ANBI, maar niet altijd! Zo werd de ANBI-status onthouden aan de (onder meer via filmster Tom Cruise) bekende Scientology Kerk. Meerdere instellingen kunnen door de Belastingdienst in een keer aangewezen worden als ANBI. Zij krijgen dan een groepsbeschikking. Dit is zo bij met elkaar verbonden instellingen, zoals parochies of gemeenten van eenzelfde kerk.

Voorbeeld. Op de site van de in dit geval met een gift begunstigde Sint Pancratius Parochie valt bijvoorbeeld het volgende te lezen: ‘De Rooms Katholieke Kerk heeft van de Belastingdienst een ANBI groepsbeschikking ontvangen. Dat wil zeggen dat de afzonderlijke parochies en andere instellingen die tot de Rooms Katholieke Kerk behoren zijn aangewezen als ANBI. Dit is derhalve ook van toepassing op de Parochie H. Pancratius’. Met de ANBI-status zat het in dit geval dus wel goed.

Let op. Iedere deelnemer aan een groepsbeschikking moet afzonderlijk aan de ANBI-voorwaarden blijven voldoen. Doet een van de leden dat niet, dan vervalt daarmee voor deze deelnemer de ANBI-status. De anderen kunnen hiervan wel gebruik blijven maken.

Wat is nu raadzaam? Zorg er als (potentiële) ANBI-instelling dus voor dat u tijdig beschikt over erkenning door de fiscus. Wilt u schenken of nalaten aan het goede doel, controleer dan of dat goede doel erkend is. Anders gaat de fiscus er met een groot deel van de schenking of erfenis vandoor!