PRIVÉ - 24.02.2017

Aftrekbaarheid advocaatkosten bij echtscheiding

Advocaat verplicht?

Verplicht. Bij echtscheiding is het verplicht om een advocaat in te schakelen. Alleen een advocaat kan namelijk een verzoekschrift voor een echtscheiding indienen. Dat wordt de ‘verplichte procesvertegenwoordiging’ genoemd.

Mediator. Tegenwoordig wordt er bij echtscheiding steeds vaker een mediator ingeschakeld. Soms is een mediator tevens advocaat, maar dit hoeft niet het geval te zijn. Als de mediator tevens advocaat is, kan deze zelf het verzoek tot echtscheiding indienen. Is de mediator geen advocaat, dan moet later alsnog een advocaat worden ingeschakeld om het verzoek tot echtscheiding in te dienen.

Advocaatkosten aftrekbaar?

Dat zou goed uitkomen. De kosten van rechtsbijstand zijn hoog. Het zou dus leuk zijn als deze kosten van het inkomen kunnen worden afgetrokken. Wat is hierover bepaald?

Wat zegt de wet? Of bepaalde kosten, zoals in dit geval advocaatkosten bij echtscheiding, aftrekbaar zijn van het inkomen, is bepaald in de Wet IB. Deze kosten zijn alleen aftrekbaar indien het gaat om kosten die zijn gemaakt tot verwerving, inning en behoud van inkomsten. Er moet dus een verband zijn met inkomsten. Bij een echtscheiding is dus de partneralimentatie van belang.

Partneralimentatie. Als in het kader van het echtscheidingsverzoek tevens een verzoek wordt gedaan om partneralimentatie vast te stellen, is een deel van de advocaatkosten aan te merken als kosten van verwerving, inning en behoud van inkomsten.

Ongelijk verdeeld

Betaler krijgt geen aftrek. De advocaatkosten zijn alleen aftrekbaar voor degene die de alimentatie gaat genieten. Voor degene die de alimentatie moet gaan betalen, zijn de kosten niet aftrekbaar.

Onredelijke wet? Stel dat de vrouw een procedure aanspant tot verhoging van de partneralimentatie. Voor haar zijn deze kosten wel aftrekbaar, maar voor haar ex-man niet. Dit is al zo geregeld sinds de Wet IB 1964. Dit lijkt onredelijk en zo wordt dit ook door velen gevoeld, maar dit vloeit nu eenmaal voort uit de wettelijke definitie.

Tip. Voor de alimentatiegerechtigde zijn niet alleen de advocaatkosten aftrekbaar, maar ook de kosten van de procedure en eventuele andere kosten tot verwerving, inning en behoud van de partneralimentatie.

Wat speelde er bij de Hoge Raad?

Kosten betaler blijven niet-aftrekbaar. In een recente procedure is aan de orde gesteld of de kosten van de alimentatieplichtige (de advocaatkosten en de kosten van de procedure) onder de huidige Wet IB 2001 niet ook aftrekbaar zouden moeten zijn. De Hoge Raad, 28.10.2016 (HR:2016:2439) , heeft in deze procedure bepaald dat dit niet het geval is. Volgens de Hoge Raad biedt de wet IB 2001 namelijk geen mogelijkheid om de met de alimentatieverplichting samenhangende proces- en advocaatkosten in aftrek te brengen.

Tip. Zeker als de echtgenoten samen een advocaat hebben, kan de aftrek van de kosten een bron van geschillen met de inspecteur vormen. Laat de advocaat in zijn nota een duidelijke uitsplitsing maken.