Recht op gebruik van voetpad zomaar weg?

Gezamenlijk eigendom. Kees en Jan zijn buren. De woning van Kees grenst aan de achtertuin van Jan. Tussen de beide percelen loopt een voetpad. Via dit voetpad kan Jan naar een parkeerterrein lopen waar hij zijn auto parkeert. Ook de bewoners van enkele aangrenzende percelen maken gebruik van het voetpad. Het voetpad is ‘mandelig’. Dat wil zeggen dat het gezamenlijk eigendom is van alle aangrenzende eigenaren.

Recht van voetpad

Erfdienstbaarheid. In de akte waarbij Jan destijds zijn huis heeft aangekocht is een erfdienstbaarheid opgenomen. Volgens die bepaling is er ten behoeve van alle aangrenzende percelen een recht van erfdienstbaarheid van voetpad gevestigd om van ieders perceel te voet te kunnen komen en gaan naar de openbare straat, langs de kortste weg en op de minst bezwarende wijze.

Afgesloten en ingepikt! Op een kwade dag blijkt het voetpad ineens door Kees met een schutting te zijn afgesloten. Het daarachter gelegen gedeelte van het pad heeft bij zijn tuin getrokken. Als Jan verhaal gaat halen, zegt Kees dat hij volledig in zijn recht staat. Hij heeft namelijk van de eigenaren van alle aangrenzende percelen daarvoor toestemming gekregen. Toen hij Jan daarover benaderd heeft, heeft die zelf verklaard ‘dat het wel goed was’.

Via andere weg. Ook is in het recht van erfdienstbaarheid bepaald dat het recht op de minst bezwarende wijze moet worden uitgeoefend. Voor Jan is het mogelijk om via een andere weg bij de parkeerplaats te komen. Dat is voor Kees dus duidelijk minder bezwarend dan via het voetpad!

Niet akkoord. Jan gaat echter met deze uitleg niet akkoord. Bij de rechter verklaart hij nooit toestemming te hebben verleend om het voetpad af te sluiten.

Zomaar grond ingepikt. Ook is hij het er niet mee eens dat er door Kees zomaar een stuk grond wordt ‘ingepikt’. Omdat het voetpad ‘mandelig’ is, is Jan samen met zijn buren gezamenlijk eigenaar van de grond. Het kan niet zo zijn dat een van hen ineens alleen eigenaar wordt van die grond!

Oordeel rechter

Inbreuk op recht! Jan krijgt gelijk van de Rechtbank Rotterdam, 29.11.2013 (RBROT:2013:9188), gelijk. Door het voetpad af te sluiten, maakt Kees inbreuk op het recht van Jan om van het voetpad gebruik te maken. Dat Jan ook via een andere weg bij de parkeerplaats kan komen, speelt daarbij geen rol.

Inbreuk op eigendomsrecht. Ook maakt Kees inbreuk op het eigendomsrecht van Jan als ‘mede-eigenaar’ van het voetpad. Weliswaar kan Kees toestemmingsverklaringen van de andere buren overleggen. Maar zo’n schriftelijke verklaring van Jan ontbreekt. Volgens Jan heeft hij daar ook nooit toestemming voor gegeven.

Vage mededeling. Volgens de rechter kan uit de vage mededeling ‘dat het wel goed was’, niet worden afgeleid dat Jan daarmee afstand gedaan heeft van zijn persoonlijk recht van voetpad en van zijn (mede-)eigendomsrecht. De rechter oordeelt dan ook dat Kees de schutting dient te verwijderen en het voetpad weer in de oude staat terug te brengen. Ook mag hij € 1.273,- proceskosten betalen. Een duur stukje schutting dus!