RECHT - 29.03.2011

Hoe verkrijging van een perceel grond door verjaring?

Wat met ‘verkrijgende verjaring’? Een onroerende zaak kan in eigendom worden verkregen doordat men die zaak gedurende een aantal jaren in bezit heeft. Met een juridische term wordt dat ook wel ‘verkrijgende verjaring’ genoemd. Als iemand dus een perceel grond dat eigenlijk toebehoort aan een ander, een aantal jaren in bezit heeft, wordt de bezitter van die grond ook automatisch de eigenaar. Gaat dat wel zo makkelijk?

Te goeder trouw of niet?

10 of 20 jaar. De wet zegt dat iemand eigenaar wordt door verjaring als hij een onroerende zaak gedurende een aaneengesloten periode van ten minste 10 jaar ‘te goeder trouw’ in bezit heeft. Maar als de onroerende zaak niet bij het Kadaster op zijn naam staat ingeschreven, zal niet snel worden aangenomen dat de bezitter te goeder trouw is. De bezitter weet dan meestal wel dat eigenlijk iemand anders eigenaar is van die grond. In dat geval zegt de wet dat de bezitter de grond niet 10, maar ten minste 20 jaar in bezit moet hebben. Als hij dat kan bewijzen, dan wordt hij eigenaar. Ook al is hij dus niet te goeder trouw!

Gestuit? De eigenaar van de grond kan de termijn van 20 jaar iedere keer opnieuw laten ingaan, door de bezitter van de grond te laten weten dat hij de eigenaar is en dat ook wenst te blijven. De termijn van 20 jaar wordt daardoor ‘gestuit’.

Vanaf die datum begint dan een nieuwe termijn van 20 jaar te lopen.

Tip. Als iemand een perceel grond van u in bezit heeft, is het raadzaam om die mededeling tijdig per aangetekende brief te versturen. U kunt dan bewijzen dat de bezitter die brief heeft ontvangen.

Bezit. De bezitter zal het perceel grond voor zichzelf en niet voor iemand anders in bezit moeten hebben genomen. En ook zal hij zich als de eigenaar van de grond dienen te gedragen. Hij moet het onderhoud en alle daaraan verbonden kosten voor zijn rekening nemen.

Notaris huiverig?

Op naam zetten. Als de bezitter denkt dat aan alle wettelijke eisen voor de verkrijgende verjaring is voldaan, kan hij naar de notaris stappen om het perceel grond op zijn naam te laten zetten. Maar dan zal hij merken dat de notaris niet staat te springen om daaraan mee te werken. Want het is natuurlijk niet niks om zwart-op-wit vast te leggen dat een stuk grond eigendom wordt van de bezitter, terwijl het bij het Kadaster op naam staat van iemand anders. Voordat de notaris daaraan meewerkt, zal ondubbelzinnig moeten worden aangetoond dat er inderdaad sprake is van verkrijgende verjaring. In de praktijk zal dat niet meevallen. Tip. Het beste is om de oorspronkelijke eigenaar te laten verklaren dat hij zijn medewerking verleent. Weigert hij dat, dan kan de bezitter ook naar de rechter stappen. Maar dan zal hij wel moeten kunnen bewijzen dat hij de grond daadwerkelijk 20 jaar (aaneengesloten) in bezit heeft en dat die termijn niet door de eigenaar is gestuit. Bewijs mag op alle mogelijke manieren worden aangedragen. Dus eventueel met getuigenverklaringen, foto’s, schriftelijke documenten, enz.

Inschrijving Kadaster. Als eenmaal de notarisakte van verkrijgende verjaring kan worden opgesteld en getekend, dan wordt deze akte door de notaris ingeschreven in het Kadaster. Vanaf dan is de bezitter van de grond ook daadwerkelijk de nieuwe eigenaar.