ZZP’ER - 08.04.2025

Een concurrentiebeding van werknemers ook voor zzp’ers?

Zzp’er of werknemer?

Werknemers hebben een arbeidscontract voor korte of lange duur met hun werkgever. Er is hier sprake van een gezagsverhouding. Vaak bevat het arbeidscontract een concurrentiebeding. Dit is om te voorkomen dat de werknemer na zijn dienstverband voor een concurrent gaat werken. Zzp’ers werken juist voor eigen rekening en risico en niet in dienst van een werkgever. Zij wisselen vaak van opdrachtgever. Toch staat er weleens een concurrentiebeding in de overeenkomst van opdracht.

Concurrentiebeding. Dit beding is opgenomen in artikel 7:653 van het Burgerlijk Wetboek en dient ter bescherming van de werkgever. In 2015 kwam de Wet werk en zekerheid (WWZ) en deze zag erop toe dat het concurrentiebeding in arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd ook een schriftelijke motivering bevat, zodat blijkt dat het beding noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.

Disbalans. In de praktijk blijkt vaak dat het concurrentiebeding standaard wordt opgenomen in een arbeidsovereenkomst. Ze zijn helaas soms niet van toepassing op de functie en belemmeren zo de werknemer in het vinden van een nieuwe werkgever. Ook gaat regelmatig de reikwijdte te ver of is de duur te lang. Daarnaast kan een rechter een concurrentiebeding helemaal of deels vernietigen, als het beding te ver gaat voor de werknemer.

Nieuwe wet in de maak. Daarom heeft de wetgever besloten om hier een nieuwe wet aan te wijden. De ‘Wet modernisering concurrentiebeding’ is nog in de maak. De belangrijkste punten uit deze wet die nu bekend zijn (en dus nog kunnen wijzigen), zijn de volgende:

• de motivering van de zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen moeten ook gaan gelden voor contracten voor onbepaalde tijd;
• de geografische reikwijdte van het beding moet goed worden vastgelegd;
• de duur wordt beperkt tot maximaal één jaar na einde dienstverband; en
• er wordt een vergoeding van 50% van het laatstgenoten maandsalaris opgenomen die wordt uitbetaald aan de werknemer wanneer de werkgever het beding toepast.

Wat geldt er nu voor zzp’ers?

Een zzp’er heeft een bijzondere overeenkomst, namelijk een overeenkomst van opdracht (art. 7:400 BW) . Daarin is geen wettelijke beperking, zoals een concurrentiebeding, opgenomen. Dit is logisch, want een zzp’er moet vrij zijn in het aannemen van opdrachten. De zzp’er moet echter wel opletten op belangenverstrengeling. Zo kan een zelfstandige niet werken voor twee partijen in eenzelfde zaak. De zelfstandige kan wel naar de andere partij overstappen na afronding.

Waak voor schijnzelfstandigheid. Een zzp’er zal vaak zijn eigen algemene voorwaarden hanteren, waarin geen concurrentiebeding voorkomt. Soms komt het voor dat er een overeenkomst tot opdracht wordt getekend, waar een concurrentiebeding in staat. Let op.  Het overeenkomen van een dergelijk beding met een zelfstandige kan duiden op schijnzelfstandigheid. De zelfstandige is niet meer vrij om eigen opdrachtgevers te kiezen en dit kan lijken op een verkapte werknemersconstructie. Tip.  Het is beter om het concurrentiebeding te vervangen door een goed omschreven geheimhoudingsbeding. Zo is de zelfstandige vrij in het kiezen van zijn opdrachtgevers.

Een model Geheimhoudingsbeding vindt u via https://www.tipsenadvies.nl , Download Zone, jaargang 32, nr. 4.