Onenigheid over waarde woning na echtscheiding
Wat speelde er onlangs bij de rechter?
Toedeling woning na echtscheiding. Joke en Pim zijn gehuwd in algehele gemeenschap van goederen. Na echtscheiding moet de echtelijke woning worden verkocht of verdeeld. Joke wil dat de woning aan een derde wordt verkocht en dat ieder de helft van de overwaarde krijgt. Maar Pim wil de woning graag overnemen.
Benoeming van makelaar. Om de waarde van de woning vast te stellen, wordt er een plaatselijke makelaar benaderd. Deze komt uit op een waarde van € 280.000. Volgens Joke is dat veel te weinig. In haar opdracht wordt de woning nogmaals getaxeerd door een andere makelaar. Deze komt uit op een waarde van € 331.000.
Onder een hoedje. Volgens Joke is de taxatie van de eerste makelaar onjuist. Tijdens de taxatie heeft Pim met de makelaar buiten veel overleg gevoerd. Hij heeft hem uitgebreid gewezen op alle mankementen van het pand. Het taxatierapport vermeldt alleen Pim als opdrachtgever. De naam van Joke ontbreekt. Pim heeft haar niet geïnformeerd over de ontvangst en inhoud van het taxatierapport. Ook heeft hij niet ingestemd met een nieuw gesprek om de inhoud van het taxatierapport te bespreken, zoals wel was afgesproken. De validatie van het eerste taxatierapport is door het Nederlands Woning Waarde Instituut (NWWI) ingetrokken, omdat de waarde te veel verschilt met de waarde van de tweede taxatie. Daarom wil Joke dat er van de tweede taxatie wordt uitgegaan.
Deskundigheid van de makelaar
Gelukkig voor Pim (en helaas voor Joke) gaat ons hoogste rechtscollege, de Hoge Raad, daar niet in mee (ECLI:NL:HR:2024:1602) . Dat bij de eerste taxatie alleen Pim als opdrachtgever staat vermeld, komt omdat er anders voor de financiering een nieuwe taxatie nodig zou zijn, met alle kosten van dien. Daar heeft Joke geen nadeel van. Bij de taxatie was Joke zelf aanwezig. Als Pim alle mankementen heeft opgesomd, had zij de makelaar juist kunnen wijzen op alle pluspunten van de woning. Als deskundige heeft de makelaar de taak om alles goed te beoordelen. Uit het taxatierapport blijkt niet dat hij dan niet goed zou hebben gedaan.
Hoe oordeelt de rechter? Het mag zo zijn dat in tegenstelling tot de gemaakte afspraken Pim niet heeft ingestemd met een bespreking van het taxatierapport, maar dat zegt niets over de inhoud daarvan. Ook het feit dat de validatie door het NWWI is ingetrokken, doet daar niets aan af. Joke heeft zelf ingestemd met de bindende taxatie van de woning door de eerste makelaar. Omdat ze geen inhoudelijke argumenten heeft waarom deze taxatie onjuist is, handhaaft de rechter de waarde van de woning op € 280.000. Voor dat bedrag moet Pim na toedeling van het pand aan hem en na aftrek van de hypothecaire schuld en van andere lasten, afrekenen met Joke.
Conclusie
Als bij echtscheiding de echtelijke woning aan een van de (ex-)echtgenoten wordt toegedeeld, is overeenstemming over de waarde van het pand van groot belang. De partner die het pand wil overnemen, heeft belang bij een lagere waarde, terwijl de partner met wie moet worden afgerekend juist een zo hoog mogelijke waarde wil. In een echtscheidingsconvenant kunnen daarvoor bindende afspraken worden gemaakt. Daar kan alleen nog van worden afgeweken als duidelijk is dat het taxatierapport inhoudelijk onjuist is.