Gevangenisstraf voor opzettelijk onjuiste aangifte omzetbelasting
Casus
Een dga heeft van eind februari 2017 tot medio 2019 leiding gegeven aan twee vennootschappen. Tijdens een boekenonderzoek constateert de Belastingdienst een groot verschil tussen de ingediende aangiften omzetbelasting en de omzet die volgt uit de bankmutaties. Het totale belastingnadeel door de onjuiste aangiften bedraagt € 208.610.
Beschuldiging Het OM gaat over tot vervolging van de dga. De tenlastelegging luidt kort samengevat dat de dga feitelijke leiding heeft gegeven aan het doen van onjuiste aangiften omzetbelasting door de twee vennootschappen. De advocate van de dga pleit voor vrijspraak, omdat hij op zijn boekhouder mocht vertrouwen.
Oordeel rechtbank
Rechtbank Overijssel (ecli:nl:rbove:2023:1411) denkt daar toch anders over. De dga moet ervoor zorgen dat zijn boekhouder de juiste en volledige administratie krijgt. Alleen dan kan de boekhouder een correcte aangifte omzetbelasting doen. Volgens de rechtbank valt de boekhouder niets te verwijten, omdat de dga een gebrekkige administratie heeft overgelegd.
Wetenschap bij dga De dga heeft de verkoopfacturen opgemaakt. Deze moet dus volgens de rechtbank hebben geweten of en hoeveel omzetbelasting in rekening is gebracht. De dga moet zich dus ook hebben gerealiseerd dat de omzetbelastingbedragen die de boekhouder hem voorhield, niet juist konden zijn. Uit de bewijsmiddelen blijkt een groot verschil tussen de omzet uit de bankmutaties en de in de aangiften omzetbelasting aangegeven omzet. De rechtbank oordeelt dat deze omstandigheden niet anders kunnen worden geduid dan dat de dga opzettelijke onjuiste aangiften omzetbelasting heeft ingediend.
Toerekening aan de vennootschappen
De rechtbank gaat vervolgens na of de gedraging van de dga toerekenbaar is aan zijn vennootschappen. Daarvoor gebruikt de rechtbank de drie criteria uit het zogeheten ‘Drijfmest-arrest’ (ecli:nl:hr:2003:af7938) :
- de gedraging past in de normale bedrijfsvoering van de rechtspersoon;
- de gedraging is de rechtspersoon dienstig geweest in het door hem uitgeoefende bedrijf;
- de rechtspersoon vermocht erover te beschikken of de gedraging al dan niet zou plaatsvinden en zodanig gedrag is blijkens de feitelijke gang van zaken door de rechtspersoon aanvaard of placht te worden aanvaard. Onder aanvaarden is ook begrepen het niet betrachten van de zorg die in redelijkheid van de rechtspersoon kan worden gevergd om de gedraging te voorkomen.
Ad 1: Het doen van onjuiste aangiften omzetbelasting (de gedraging) heeft plaatsgevonden in de sfeer van de vennootschappen, het valt binnen de normale bedrijfsvoering van de vennootschappen.
Ad 2: Het doen van de onjuiste aangiften omzetbelasting is de vennootschappen ook dienstig geweest.
Ad 3: Daarnaast vermocht de vennootschappen erover te beschikken of deze gedragingen al dan niet plaatsvonden. De strafbare gedragingen van de dga kunnen volgens de rechtbank dan ook aan de vennootschappen worden toegerekend.
Bewezenverklaring
De rechtbank oordeelt dat de ten laste gelegde feiten wettig en overtuigend zijn bewezen. De dga krijgt een gevangenisstraf van twaalf maanden, waarvan vier maanden voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar.
bz-advies
Als een ondernemer constateert dat hij onjuiste aangiften omzetbelasting heeft ingediend, moet hij een suppletieaangifte indienen. Hij kan niet volstaan met het indienen van zijn winstaangifte en de daarin opgenomen balanspost omzetbelasting met een toelichting. Dit blijkt uit een arrest van de Hoge Raad ( ecli:nl:hr:2023:491) .