BELASTINGCONTROLE - 12.01.2021

Informatiebeschikking, welke informatie moet u verstrekken?

Informatieverplichting. In de wet staat dat een belastingplichtige verplicht is om aan de inspecteur “alle gegevens en inlichtingen te verstrekken welke voor de belastingheffing te zijnen aanzien van belang kunnen zijn”. Dit betekent dus dat u informatie waarover u beschikt die van belang kan zijn voor uw belastingheffing, aan de Belastingdienst moet verstrekken.

Discussie met fiscus. Dit klinkt op zich als een duidelijke regel, maar in de praktijk ontstaat er toch regelmatig discussie tussen de Belastingdienst en belastingplichtigen hierover. Wat is er nu precies ‘van belang’ voor uw belastingheffing? Mag de inspecteur zomaar alles opvragen of moet hij eerst maar eens zien welke informatie hij zelf kan verzamelen? Mag de inspecteur dwingen om kosten te maken voor het verkrijgen van deze informatie? Dit heeft geleid tot veel rechtspraak.

De informatiebeschikking

Hoe gaat het in zijn werk? Eerst maar eens terug naar die informatiebeschikking. Wat is dat en welke rol speelt deze beschikking bij het opvragen van informatie? Welke gevolgen heeft het als u niet voldoet aan deze informatiebeschikking?

Vragenbrief. Als de Belastingdienst informatie van u wil hebben, dan sturen zij eerst een vragenbrief. Daarin staat vermeld welke gegevens u moet verstrekken. Ook staat in deze brief een termijn waarbinnen u de gevraagde informatie moet opsturen.

Beschikking. Vergeet u de informatie op te sturen of weigert u simpelweg, dan ontvangt u van de Belastingdienst een informatiebeschikking. Daarin moet de inspecteur nauwkeurig omschrijven welke informatie hij van u wil hebben en waarom. Dit mag informatie uit meerdere jaren zijn. Let op.  Als u zo’n informatiebeschikking ontvangt, neem dan meteen contact op met een deskundig adviseur. Het is de fiscus dan echt menens.

Bezwaar/beroep mogelijk. Tegen een dergelijke informatiebeschikking is het wel mogelijk bezwaar en vervolgens beroep aan te tekenen. Daardoor kunt u een rechter laten toetsen in hoeverre het verzoek tot informatie van de Belastingdienst rechtsgeldig is. Wordt tijdens een rechtszaak vastgesteld dat de informatiebeschikking rechtsgeldig is, dan krijgt u vervolgens wederom een termijn waarbinnen u de gevraagde informatie alsnog aan de Belastingdienst moet verstrekken.

Bezwaar-/beroepsgronden

Maar wanneer maakt uw bezwaar-/beroepschrift tegen een informatiebeschikking eigenlijk een goede kans van slagen?

Fiscaal of financieel advies. Allereerst kan het gaan om fiscaal of financieel advies dat u niet hoeft te delen. De informatieplicht geldt namelijk niet voor alle gegevens in uw administratie. Adviezen van belastingadviseurs of accountants vallen hier niet onder. Deze adviezen en de correspondentie die daarbij hoort, hoeft u niet aan de Belastingdienst te verstrekken. Tip. Bewaar dergelijke stukken dan ook altijd in een afzonderlijk gedeelte van uw administratie. Zo wordt deze informatie nooit per ongeluk alsnog verstrekt aan de inspecteur.

Beginselen. Ten tweede moet de Belastingdienst zich wel houden aan de zogenaamde ‘algemene beginselen van behoorlijk bestuur’. Zo mag de vraag gesteld worden of de gevraagde informatie door de Belastingdienst niet op een andere manier die minder bezwarend is, kan worden verkregen. Heeft de Belastingdienst zelf geen toegang tot databanken met daarin de gevraagde informatie?

Alle bonnetjes? Ook kan aan de orde komen of het wel proportioneel is wat de inspecteur vraagt. Zo werd in het verleden de eis van de Belastingdienst dat een horecaondernemer alle geschreven bonnetjes van obers op zijn terras overlegde, afgewezen. Men kon niet van de horecaondernemer verwachten dat hij al deze informatie bijhield nu de bestellingen vervolgens in het kassasysteem werden ingevoerd. De geschreven bonnetjes waren feitelijk niet meer dan kladpapiertjes.

Kostenaspect. Ook ingeval u flinke kosten moet maken om de gevraagde informatie te kunnen verstrekken, kan dat een reden zijn om een informatiebeschikking af te schieten.

Download een model Bezwaarschrift tegen informatiebeschikking van https://www.tipsenadvies.nl , Download Zone, jaargang 11, nr. 5.

Geen fishing expedition

Aanleiding onduidelijk. Ten slotte mag de Belastingdienst zich ook niet wagen aan een zogenaamde ‘fishing expedition’. Hiervan is sprake als de inspecteur een heleboel gegevens opvraagt zonder vooraf duidelijk te maken welke grond hiervoor is. De inspecteur moet wel kunnen aangeven waarom bepaalde documenten van belang kunnen zijn. Tip. Het simpelweg opvragen van een hele lijst aan documenten in de hoop dat er iets interessant tussen zit, is niet toegestaan.

Omkering van bewijslast

Wat als u weigert? Als de informatiebeschikking onherroepelijk vaststaat, dan bent u verplicht hier gehoor aan te geven. Maar wat gebeurt er als u dit niet doet?

Bewijslast. In dat geval zult u te maken krijgen met ‘omkering en verzwaring van de bewijslast’. Normaliter is het de Belastingdienst die moet aantonen dat u te weinig belasting heeft afgedragen/betaald. De inspecteur moet dan aantonen dat zijn hogere belastingaanslag juist is. Maar als u niet heeft voldaan aan uw informatieverplichting, verandert het spel dramatisch.

Omkering bewijslast. In dat geval komt door de omkering de bewijslast volledig bij u te liggen. De inspecteur mag (binnen redelijke grenzen) een aanslag opleggen op grond van zijn bevindingen. Hij hoeft dit niet exact te bewijzen, een redelijke inschatting is voldoende. Vervolgens is het aan u om het tegendeel te bewijzen.

Verzwaring bewijslast. U krijgt ook nog te maken met een verzwaring van de bewijslast, omdat u overtuigend moet aantonen dat de opgelegde belastingaanslag onjuist is. Let op. In veel gevallen blijkt het lastig om hieraan te voldoen.

Praktijktip. Het is dus raadzaam (uiteindelijk) wel te voldoen aan een opgelegde informatiebeschikking. De inspecteur zal u dan mededelen dat er geen sprake is van omkering van de bewijslast.

Nog een paar aandachtspunten

Belang. Maar wat nu als u slechts deels aan de beschikking voldoet? In dat geval zal de Belastingdienst bekijken wat het belang is van de gegevens die u niet heeft aangeleverd. Als deze van gering belang zijn, dan kan een omkering van de bewijslast toch achterwege blijven. Maar als u belangrijke gegevens niet verstrekt, dan zult u er rekening mee moeten houden dat uw bewijspositie ten opzichte van de Belastingdienst sterk verzwakt.

Nieuwe vragenbrief. Het kan ook zijn dat de door u aangeleverde informatie leidt tot nieuwe vragen. Hiervoor zal de inspecteur een nieuwe vragenbrief moeten sturen, waarna het hele proces (inclusief eventueel bezwaar en beroep) opnieuw start. Let op. De Belastingdienst mag deze nieuwe vragen niet toevoegen aan de reeds opgelegde informatiebeschikking.

Actieve informatieverplichting

Op eigen initiatief. Er zijn nog twee uitzonderlijke situaties waarin u verplicht bent om op eigen initiatief (actief) de benodigde informatie te verstrekken. Dit geldt bij:

• het intrekken van de Verklaring privégebruik auto van de zaak/bestelauto als u de (bestel)auto van de zaak toch privé gaat gebruiken;
• een suppletieaangifte btw.

Naheffingsaanslag. Zo bent u verplicht tijdig te weinig afgedragen btw uit voorgaande jaren aan de hand van een suppletieaangifte door te geven aan de Belastingdienst. Er wordt dan een naheffingsaanslag opgelegd, waarna er door u betaald kan worden. Bij kleinere bedragen mag u de correctie meenemen in uw reguliere btw-aangiften.