RECHT - 21.01.2020

Wetsvoorstel ‘Wet handhaving kraakverbod’

Probleem: de kraakcarrousel

Ontruiming. Sinds 2010 is kraken strafrechtelijk verboden (art. 138a Sr) . Het Openbaar Ministerie kan bij de verdenking van kraken overgaan tot ontruiming van het gekraakte pand.

Huisrecht. In de meeste gevallen kan een gekraakt pand echter niet meteen worden ontruimd. Zodra er namelijk sprake is van een feitelijke bewoning, worden krakers vanwege het huisrecht beschermd tegen onmiddellijke ontruiming (art. 8 EVRM) . Let op.  Binnen 24 uur wordt er aangenomen dat er nog geen huisrecht is gevestigd. Tip.  Beveilig leegstaande panden goed, zodat er meteen actie kan worden ondernomen als het pand wordt gekraakt.

Kort geding. Als een kraker die een huisrecht heeft verkregen, een rechtsmiddel tegen de ontruiming instelt, dan kan ontruiming in principe pas plaatsvinden nadat de voorzieningenrechter uitspraak heeft gedaan. Let op.  In uitzonderlijke gevallen hoeft de uitkomst van het kort geding niet te worden afgewacht. Denk bijv. aan de situatie dat de kraker ook wordt verdacht van (andere) strafbare feiten.

Structureel de wet overtreden. De wetgever stelt vast dat georganiseerde groepen krakers de schorsende werking van het aanspannen van een kort geding gebruiken om structureel en doelbewust de wet te overtreden. Dit wordt ook wel aangeduid als de ‘kraakcarrousel’.

Het nieuwe wetsvoorstel

Sneller ontruimen. Met het nieuwe wetsvoorstel ‘Wet handhaving kraakverbod’ wil de wetgever regelen dat ontruiming sneller kan plaatsvinden. Hierbij wordt een er nieuwe rol toegekend aan de rechter-commissaris (RC).

Voorgestelde procedure. In geval van een verdenking van kraken moet de officier van justitie (OvJ) de RC vragen om een machtiging. De RC beslist binnen drie dagen en stelt de krakers binnen deze termijn in de gelegenheid om te worden gehoord. Wijst de RC de machtiging toe, dan kunnen de krakers binnen 14 dagen in hoger beroep, maar dat beroep heeft dan geen schorsende werking. Let op.  Ook de OvJ kan binnen 14 dagen in hoger beroep bij een weigering.

Stand van zaken. In afwachting van het advies van de Raad van State over dit wetsvoorstel is besluitvorming over dit wetsvoorstel aangehouden.

Voorkomen is beter dan genezen

Gebruikersovereenkomst. Met kraken gaat veel tijd en geld gepaard. Voorkomen is daarom beter dan genezen. Dat kan bijv. door het sluiten van een ‘antikraakovereenkomst’. Met de bewoners wordt dan een bruikleenovereenkomst gesloten op grond waarvan ze zonder het betalen van huur in het pand mogen verblijven. Tip.  De huurbeschermingsregels gelden dan niet.

Op http://tipsenadvies-vastgoed.nl/download vindt u een model ‘Bruikleenovereenkomst’ (VG 24.02.03).

Leegstandswet. In geval van leegstaande woonruimte is tijdelijke verhuur op grond van de Leegstandswet wellicht ook een optie. De eigenaar heeft hiervoor dan een vergunning nodig van de gemeente. Let op.  Soms is er ook toestemming van de hypotheekverstrekker nodig.

Goede beveiliging. Is verhuur van het leegstaande vastgoed geen optie, zorg er dan voor dat het pand goed beveiligd is. Helpt dat niet tegen kraken, dan kan er wellicht wel meteen actie worden ondernomen om het huisrecht te ontkennen.