TESTAMENT - 19.06.2019

Rampenclausule in testament regelen?

Wat speelde er? De zaak bij de Rechtbank Den Haag speelde in vervolg op het overlijden van een man en vrouw tijdens hun huwelijksreis (23 minuten na elkaar). Volgens de overlijdensakte was de echtgenote eerst overleden en kort daarna haar echtgenoot. Ze hadden geen kinderen en geen testament. De rechtbank oordeelde dat als de echtgenoten wel een testament zouden hebben geregeld, zij iets anders zouden hebben bepaald dan de wettelijke regeling. Dus besliste de rechter alsof beiden gelijktijdig zouden zijn overleden. De ouders (van man en vrouw) erven zo ieder van hun eigen kind (ECLI:NL:RBDHA:2019:4) .

Hier zijn ook de schenk- en erfbelasting belangrijk. Als de ouders van de echtgenoot willen dat de nalatenschap van de echtgenote aan haar ouders toekomt en de nalatenschapsafwikkeling op deze wijze moet gebeuren, dan zou er zonder rechterlijke uitspraak fiscaal een schenking spelen van de ouders van de man aan de ouders van de vrouw tegen het hoge schenkingstarief oplopend tot 40%!

Wat in testament regelen? Via een ‘rampenclausule’ in het testament waarin wordt vastgelegd wat er met de nalatenschap van de testateur moet gebeuren, als niet alleen de testateur zelf, maar ook zijn gehele directe familie tegelijkertijd overlijdt, kunt u voor uw cliënten hiervoor goede werkzame regelingen treffen.

FP-advies

Voorbeeldbepaling: “Dat bij gelijktijdig overlijden van de man en de vrouw zonder achterlating van echtgenoot en/of afstammelingen, de ene helft van de nalatenschap naar de familie van de man gaat en de andere helft naar de familie van de vrouw.” In de rampenclausule kan bijvoorbeeld de man ook bepalen dat alle BV-aandelen en het bedrijfspand worden gelegateerd uitsluitend aan zijn wettelijke erfgenamen. De wettelijke erfgenamen van de vrouw hebben daar dan geen recht op. Zij krijgen ‘slechts’ de helft van het overige vermogen (bijv. banksaldi en woonhuis) dat voor het overlijden huwelijksvermogen was.

Executeur. Om te regelen dat bijv. broers of zussen van de man het bedrijf direct voort kunnen zetten, kan hij een van hen (of beiden) tot executeur(s) benoemen. Ze kunnen dan direct het legaat van de BV-aandelen en het bedrijfspand aan zichzelf overdragen.