Extra kosten voor leidingen en kabels voor opdrachtgever?

Sloop- en graafwerk. Via een aanbesteding heeft Jaap opdracht gekregen voor het verrichten van sloop- en graafwerkzaamheden. De aanneemsom is € 83.750. De algemene voorwaarden UAV 2012 zijn van toepassing verklaard.

Extra kosten vanwege andere situatie

Bij aanvang van het werk heeft Jaap een KLIC-melding gedaan en proefsleuven gegraven om de ligging van kabels en leidingen te traceren. Daaruit blijkt dat de feitelijke situatie beduidend anders is dan is opgegeven door de opdrachtgever. Hierdoor is het noodzakelijk om de uitvoering van het werk te wijzigen wat € 44.262 aan extra kosten met zich meebrengt. Dit bedrag wordt door Jaap als meerwerk gedeclareerd.

Eigen verantwoordelijkheid. De opdrachtgever is hier niet van gediend. Dat de kabels en leidingen blijkbaar anders liggen dan Jaap verwachtte, behoort tot zijn verantwoordelijkheid en dus ook tot het aangenomen werk. Daarbij heeft Jaap niet voldaan aan zijn waarschuwingsplicht. Volgens de werkomschrijving van de aanbesteding dient een aannemer op de hoogte te zijn van het werkterrein. Op een naastgelegen terrein staat een transformatorstation. Als professionele partij had Jaap daarvoor moeten waarschuwen.

Verplichting voor opdrachtgever. De rechter ziet dat anders. In paragraaf 5 van de UAV 2012 staat dat de opdrachtgever de verplichting heeft om in de ontwerpfase kabels en leidingen in kaart te brengen en de aannemer daarover te informeren. Dat sluit aan bij artikel 2 van de Wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten (WION) waarin staat dat de opdrachtgever ervoor moet zorgen dat de graafwerkzaamheden op zorgvuldige wijze kunnen worden verricht.

Ontwerp- of uitvoeringsfase. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt in de ontwerpfase en de uitvoeringsfase. In de ontwerpfase is de opdrachtgever verantwoordelijk voor het verzamelen van gebiedsinformatie en het lokaliseren van kabels en leidingen. Daarna is het in de uitvoeringsfase aan de aannemer om aan de hand van de verkregen informatie de precieze ligging van kabels en leidingen te traceren.

Geen waarschuwingsverplichting. Omdat de opdrachtgever bij de aanbesteding niets heeft gezegd over kabels of leidingen, hoefde Jaap daarover geen vragen te stellen. Een waarschuwingsplicht is alleen aan de orde als de opdrachtgever duidelijke foute informatie of aanwijzingen geeft. En de aanwezigheid van een transformatorstation op een nabijgelegen terrein betekent niet dat er op het werkterrein kabels en leidingen lopen. Dat geldt zeker, zoals in dit geval, als de kortste weg van het transformatorstation naar de openbare weg via een ander perceel loopt.

Hoe oordeelt de bouwrechter?

Dat Jaap volgens de werkomschrijving van de aanbesteding op de hoogte behoort te zijn van het werkterrein mag wel zo zijn, maar dat ziet alleen op de uiterlijke kenmerken van het werkterrein zoals de hoogteligging en de toegangsmogelijkheden tot de bouwplaats, maar niet op wat er in de grond zit. Dus oordeelt de Raad van Arbitrage Amsterdam (nr. 36.435) dat de meerwerkkosten voor rekening komen van de opdrachtgever. Ook moet hij € 4.838 aan proceskosten betalen!