ONDERNEMERSCHAP - 22.02.2019

Meer duidelijkheid over begrip ‘gezagsverhouding’

Dienstverband of liever niet?

Flexibel. Ondernemers die werken met zzp’ers kiezen voor flexibiliteit, maar willen natuurlijk wel dat het werk gebeurt zoals zij in gedachten hebben en ook op het gewenste moment. Hoe strikter de aanwijzingen van de opdrachtgever zijn, hoe groter de kans dat de fiscus zal stellen dat er sprake is van een dienstbetrekking.

Dienstbetrekking. Om te komen tot een dienstverband moet er sprake zijn van loon, arbeid en gezag. Over het onderdeel ‘gezag’ oftewel: het al dan niet bestaan van een gezagsverhouding, ontstaan vaak discussies tussen ondernemers en de fiscus.

Op zeker spelen. Als u werkt met zzp’ers en zeker wilt weten dat deze niet worden beschouwd als werknemers, moet u toetsen of er sprake is van loon, een verplichting om (persoonlijk) arbeid te verrichten en een gezagsverhouding. Aan alle drie de eisen moet zijn voldaan, dus als een van de drie ontbreekt, is er geen dienstbetrekking. In de praktijk roept het al dan niet bestaan van een gezagsverhouding de meeste vragen op, maar recentelijk heeft de fiscus zijn visie kenbaar gemaakt.

En de modelovereenkomsten dan?

Strenger. Maar er waren toch modelovereenkomsten om zekerheid te geven? De modelovereenkomsten bestaan nog steeds, maar sinds 1 juli 2017 zijn de regels minder soepel geworden. Bovendien heeft de fiscus nu duidelijkheid verstrekt over het begrip ‘gezagsverhouding’.

Papier is (on)geduldig. Een modelovereenkomst alleen is dus voortaan niet meer genoeg om te voorkomen dat een zzp’er wordt aangemerkt als werknemer. Tip. Bedenk ook dat u beiden moet naleven wat er is afgesproken.

Loon, arbeid en gezag

Loon. Als ‘loon’ wordt aangemerkt elke betaling aan de zzp’er. Het maakt niet uit hoe u dit noemt. Het gebruik van de term ‘factuurbedrag’ gaat u bijvoorbeeld niet helpen! Van loon zal dus altijd wel sprake zijn, tenzij u niet meer betaalt dan een reële onkostenvergoeding.

Arbeid. Ook de verplichting om persoonlijk arbeid te verrichten, is vrijwel niet te weerspreken. U wilt immers niet dat ‘uw’ zzp’er zomaar een willekeurige derde kan sturen. De zzp’er moet immers voldoende gekwalificeerd zijn en ook nog eens in uw praktijk passen.

Gezag. Als het moeilijk te voorkomen is dat er sprake is van loon of persoonlijke arbeid, blijft over dat u moet voorkomen dat er sprake is van werkgeversgezag. Daarbij gaat het erom of u zeggenschap heeft over de werkwijze van de zzp’er. Hoe meer zeggenschap, hoe sneller er sprake is van een werknemer.

Wat moet u doen (en laten)?

Geen gezag ... Voorkom dat de zzp’er zich presenteert als uw personeel en doe dit uiteraard zelf ook niet. Behandel de zzp’er qua afspraken duidelijk anders dan de andere medewerkers in uw praktijk. Tip. De Belastingdienst heeft gepubliceerd welke omstandigheden een indicatie kunnen zijn van de aanwezigheid van een gezagsverhouding.

Het ‘Overzicht indicatie werknemerschap van de Belastingdienst’ vindt u op http://tipsenadvies-medicus.nl/download (MD 11.21.05).