Elke ondernemer een levenstestament!
In een levenstestament kan iemand vele materiële en niet-materiële zaken regelen voor het geval diegene niet meer zelf in staat is te handelen of zijn wil te uiten. In het geval uw ondernemende cliënt zijn eigen belangen niet meer kan behartigen, is het zowel voor hemzelf, als zijn omgeving en derden belangrijk om te weten welke wensen en verzoeken hij heeft. Wie is dan het meest geschikt om beslissingen voor hem te nemen op bijvoorbeeld financieel of persoonlijk vlak? De ondernemer weet waarschijnlijk zelf het beste wie dat zou moeten zijn, of juist niet zou moeten zijn. Het schriftelijk vastleggen van zijn wensen en ideeën in een vroegtijdig stadium is daarom erg belangrijk, kijkend naar de korte en lange termijn.
Wat is een levenstestament?
Een levenstestament is in wezen een zeer uitgebreide volmacht, waarin naast bevoegdheden op materieel vlak ook regelingen zijn opgenomen over niet-materiële zaken. De volmachtgever wijst een vertrouwenspersoon aan, of meer vertrouwenspersonen die ieder een eigen rol krijgen toegewezen.
Benoeming door de rechter. De kantonrechter moet de aangewezen persoon in diens rol benoemen. Als het duidelijk en eenduidig is vastgelegd, zal een kantonrechter uw wensen doorvoeren, tenzij er zwaarwegende argumenten zijn om het anders te doen.
De inhoud van een levenstestament
De ondernemer kan veel zaken regelen in een levenstestament. Hoe specifieker en concreter de beschrijvingen, hoe beter het kan worden uitgelegd als hij daar zelf niet meer toe in staat is.
Continuïteit onderneming. Om de continuïteit van de onderneming te waarborgen is een antwoord op de volgende vragen in het levenstestament wenselijk:
- Wordt de volmacht gegeven aan een natuurlijk persoon (en wie?) of een rechtspersoon (bijvoorbeeld een stichting)?
- Wie wordt opvolgend gevolmachtigde, als de eerst beoogde niet kan of wil?
- Welke handeling(en) mag de gevolmachtigde verrichten?
- Wie krijgt de leiding binnen de onderneming of per bedrijfsonderdeel? Welk loon staat daartegenover?
- Moet(en) de gevolmachtigde(n) (achteraf) rekening en verantwoording afleggen? Zo ja, wanneer en aan wie?
- Wie houdt er toezicht op het reilen en zeilen en wie controleert de gevolmachtigde?
- Wie krijgt er toegang tot de e-mailaccounts en andere accounts en systemen?
- Enz.
Zaakwaarneming. De regeling in een levenstestament staat in principe los van wat er bij testament wordt geregeld. Toch kan het handig zijn, met het oog op de continuïteit, de beoogde bedrijfsopvolger(s) al in het levenstestament de volmacht van zaakwaarneming te geven.
Persoonlijke zaken. Uiteraard kunnen in hetzelfde levenstestament ook alle wensen op het persoonlijk vlak worden vastgelegd. Zoals zaken rondom wonen, persoonlijke financiën, schenkingen en giften, medische behandelingen, donorschap, euthanasie en zelfs de uitvaart.
FP-advies
Om zeker te zijn dat nabestaanden tijdig op de hoogte zullen zijn van de wensen van uw cliënt met betrekking tot zijn overlijden, is het verstandig om hiervan in het levenstestament melding te maken. Het levenstestament wordt immers al veel eerder geraadpleegd.
Hoe een levenstestament regelen?
Een levenstestament zou in beginsel ook in een gewone onderhandse akte kunnen worden vastgelegd. Maar praktisch heeft dat maar weinig waarde. De bewijskracht is gering, het stuk kan kwijtraken en er kan discussie ontstaan over de vraag of er niet nog een ander document is van een latere datum.
Notarieel. Een levenstestament wordt het best vastgelegd in een notariële akte. Dat is ook handig omdat voor sommige handelingen, waarvoor u in uw levenstestament een volmacht geeft, een notariële akte wettelijk vereist is.
Register. De akte kan, indien gewenst, door de notaris worden geregistreerd in het Centraal Levenstestamentenregister. Dit register verleent geen inzage in de inhoud van het levenstestament. Alleen notarissen hebben toegang tot de gegevens. Door de registratie kunnen belanghebbenden wel te weten komen óf iemand een levenstestament heeft gemaakt en of dit levenstestament al dan niet herroepen is. Naasten kunnen dit bij het Centraal Levenstestamentregister schriftelijk opvragen. Als de naasten (of een arts of de kantonrechter) inhoudelijke informatie uit het levenstestament nodig hebben, dan kunnen zij contact opnemen met de notaris. De notaris is de poortwachter van het levenstestament. Hij bepaalt (mede op basis van de bepalingen in het levenstestament) wie kennis mag nemen van de inhoud.
Mentor of bewindvoerder
Als er geen volmacht is en ook geen levenstestament, dan moeten familieleden via de kantonrechter een mentor of bewindvoerder laten benoemen. De ondernemer heeft op deze benoeming geen invloed.