Huwelijkse voorwaarden, jaarlijks verrekenbeding

Huwelijkse voorwaarden. Henk en Trees zijn 30 jaar geleden getrouwd op huwelijkse voorwaarden. In de voorwaarden staat dat alles privé blijft, met uitzondering van het woonhuis. Ook is in de huwelijkse voorwaarden een verrekenbeding opgenomen. Op basis daarvan dient het onverteerde deel van de inkomens van beide echtgenoten jaarlijks te worden verrekend.

Op safe spelen: woonhuis privé

Henk heeft een zakelijk conflict met Pieter. Die dreigt beslag te leggen op het woonhuis. Om ‘op safe’ te spelen besluit Henk in overleg met Trees om de huwelijkse voorwaarden te wijzigen. De ‘beperkte gemeenschap’ van het woonhuis wordt opgeheven. Het huis wordt toegedeeld aan Trees. Ook wordt voor de eerste keer uitvoering gegeven aan het verrekenbeding. Henk heeft berekend dat hij in de loop van dertig jaar een schuld heeft opgebouwd van € 95.000,-. Dat bedrag wordt tussen hen beiden verrekend.

Minder verhaal mogelijk? Pieter stelt dat deze constructie alleen maar is opgezet om hem te benadelen. Zijn verhaalsmogelijkheid op Henk wordt immers een stuk kleiner. Dus stapt hij naar de rechter om de wijziging van de huwelijkse voorwaarden te vernietigen.

Wat zegt de wet?

Een rechtshandeling die door een schuldenaar wordt verricht en waardoor een schuldeiser wordt benadeeld, kan door de schuldeiser worden vernietigd als hij kan bewijzen dat:

1. er sprake is van een onverplichte rechtshandeling;
2. de schuldenaar wist of behoorde te weten dat de schuldeiser in zijn verhaalsmogelijkheid zou worden benadeeld;
3. ook de wederpartij van de schuldenaar (Trees) wist van de benadeling.

Blijkt uit de voorwaarden. Henk stelt dat er geen sprake is van een onverplichte rechtshandeling. In hun huwelijkse voorwaarden staat al meer dan 30 jaar een verrekenbeding. Dat hier nog nooit gevolg aan is gegeven, is een ander verhaal, maar die verplichting staat nog steeds overeind.

Uitspraak rechter

Uitvoering geven aan een verrekenbeding is op zich een verplichte rechtshandeling, ook al is dat 30 jaar niet gedaan. Maar in dit geval stelt de rechter vast dat het verrekenbeding samenhangt met de toedeling van het woonhuis aan Trees. Het huis wordt privé-eigendom van Trees en vanwege de overwaarde wordt besloten om het verrekenbeding uit te voeren. Daardoor kan de vordering van Henk in verband met de overwaarde worden weggestreept tegen de vordering van Trees uit hoofde van het verrekenbeding.

Geen verplichting. Volgens de Rechtbank Den Haag, 24.08.2017 (RBDHA:2016:6682) , is de toedeling van de woning aan Trees een onverplichte rechtshandeling. Behalve de claim van Pieter bestaat daar immers geen noodzaak toe. Omdat nakoming van het verrekenbeding daaruit voortvloeit, moet ook die rechtshandeling als onverplicht worden aangemerkt. Daarom wordt de wijziging van de huwelijkse voorwaarden door de rechter vernietigd. Als Henk niet betaalt, dan heeft Pieter zo in ieder geval verhaal op de gemeenschappelijke woning.