TUCHTRECHT - 29.11.2016

Te laat melden kan een forse boete opleveren

De situatie

Calamiteit. In verband met een toename van vochtverlies uit een stoma, wordt een patiënt opgenomen in het ziekenhuis, waar hij ruim een week later overlijdt. Uit intern onderzoek wordt duidelijk dat het overlijden een calamiteit is in de zin van de - toentertijd geldende - Kwaliteitswet zorginstellingen (Kwaliteitswet). Het ziekenhuis meldt deze calamiteit pas in januari 2015 bij de IGZ. De IGZ vindt dit te laat en legt een boete op, waartegen het ziekenhuis bezwaar maakt.

Rechtbank

Onverwijld. De Rechtbank Overijssel, 28.08.2016 (RBOVE:2016:3270) , stelt vast dat uit de Kwaliteitswet volgt, dat iedere calamiteit onverwijld bij de IGZ moet worden gemeld. De vraag is dan: wat is onverwijld?

Drie werkdagen is redelijk. De rechtbank overweegt dat de door de minister gehanteerde termijn van drie werkdagen ná vaststelling van de calamiteit, in zijn algemeenheid niet onredelijk is.

Zes weken voor onderzoek. Verder hanteerde de minister de gedragslijn, dat een instelling vanaf de constatering van een incident een termijn van maximaal zes weken heeft om te onderzoeken of er sprake is van een calamiteit in de zin van de Kwaliteitswet. De rechtbank acht een periode van zes weken niet onredelijk.

Prioriteit. De wettelijke norm bepaalt dat de melding onverwijld na de calamiteit zelf moet plaatsvinden. Onderzoek naar de vraag of een incident een calamiteit is, moet daarom met de noodzakelijke spoed en prioriteit worden uitgevoerd. Daar komt bij dat, zolang een calamiteit niet gemeld is, de IGZ geen actie kan ondernemen, terwijl dit wel noodzakelijk zou kunnen zijn.

Meer tijd nodig? Als een periode van zes weken niet voldoende is voor het onderzoek naar de vraag of een incident een calamiteit is, moet het ziekenhuis dit aannemelijk maken. Dit ziekenhuis heeft de calamiteit echter pas na bijna drie maanden aan de IGZ gemeld. Dat is te laat. Volgens de rechtbank heeft het ziekenhuis gehandeld in strijd met de Kwaliteitswet en was de bestuurlijke boete terecht.

Wkkgz vervangt de Kwaliteitswet

Nog steeds direct melden. Sinds 1 januari 2016 is de Kwaliteitswet vervangen door de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). Ook volgens deze nieuwe wet (art. 11, lid 1 onder a, Wkkgz) moeten calamiteiten onverwijld gemeld worden bij de IGZ. Een calamiteit wordt gedefinieerd als ‘een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van de zorg en die tot de dood van een cliënt of een ernstig schadelijk gevolg voor de cliënt heeft geleid.’ Onder ‘ernstig schadelijk gevolg’ valt bijvoorbeeld een ernstige verwonding of blijvende invaliditeit.

Termijn van melden

Onveranderd gebleven. Net als voorheen, moet een calamiteit binnen drie werkdagen gemeld worden bij de IGZ. De zorgaanbieder heeft zes weken de tijd om vast te stellen of een gebeurtenis een calamiteit is. Als de gebeurtenis niet of niet op tijd gemeld wordt, riskeert de zorgaanbieder een bestuurlijke boete van maximaal € 33.500,- (art. 30, Wkkgz) .