Te weinig winst en geen investeringen, dan geen pacht!

In gebruik. Jaren geleden heeft Toon van zijn vader enkele stallen en een paar stukken grond in gebruik gekregen voor het houden en fokken van paarden. Zijn vader deed dat om hem behulpzaam te zijn bij zijn hobby en voor het behoud van de foklijn van het Gelders paard. Voor het gebruik van de stallen en de grond betaalt Toon jaarlijks een vastgesteld bedrag. Daarvan is niks op papier gezet. Alles ging in goed vertrouwen tussen Toon en zijn vader.

Geld tussen erfgenamen te verdelen

Stallen en grond verkopen. Na het overlijden van zijn vader ligt Toon overhoop met zijn broers. Zij willen de stallen en de grond verkopen om het geld tussen de erfgenamen te verdelen. Toon wil daar niets van weten. Volgens hem is er sprake van een pachtcontract. De grond wordt door hem immers gebruikt voor landbouwkundige doeleinden. Ook betaalt hij jaarlijks een vergoeding voor het gebruik. Dat kan hij bewijzen met bankafschriften. Omdat er sprake is van pacht, kan de overeenkomst dus niet zomaar worden ontbonden.

Ook ‘landbouwkundig gebruik’. Ook een paardenhouderij of fokkerij valt onder het begrip ‘landbouwkundig gebruik’ zoals dat wordt bedoeld in de Pachtwet. Om te bewijzen dat er sprake is van pacht, moet ook aan andere voorwaarden voor pacht worden voldaan.

Volop in bedrijf. Volgens Toon is dat geen probleem. Samen met zijn vrouw houdt hij op het moment 19 paarden. De dieren zijn bestemd voor de verkoop. Voor de grond ontvangt hij vergoedingen van naburige landbouwers die hun mest over de grond uitrijden. De grasopbrengst (twee tot drie sneden per jaar) gebruikt hij als wintervoeding voor de paarden.

Meer dan ondergeschikt belang! Bij pacht moet het gaan om landbouwkundige exploitatie van het gepachte. De stallen en de grond moeten worden gebruikt om winst te behalen. Deze winst moet voor Toon (en zijn gezin) van meer dan ondergeschikt belang zijn. Dat speelt hier niet!

Geen goed bewijs. Uit een accountantsverklaring blijkt dat het al ruim acht tot negen jaar slecht gaat met de paardenfokkerij. Het Gelders paard levert nauwelijks nog iets op. De omzetten uit de handel en de fokkerij zijn zeer marginaal. De winst uit het bedrijf bedraagt elk jaar niet meer dan enkele honderden euro’s. Zowel Toon als zijn echtgenote werken daarom fulltime bij andere werkgevers. Ook blijkt nergens uit dat met het oog op toekomstige winstkansen er investeringen hebben plaatsgevonden of op korte termijn zullen plaatsvinden. Toon merkt nog op dat de gefokte veulens waarschijnlijk meer zullen opbrengen als ze getraind worden aangeboden. De rechter ziet dat zo snel niet gebeuren.

Hoe oordeelt de rechter?

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 13.07.2016 (GHARL:2016:5621) , oordeelt dus dat het gebruik van de stallen en de grond door Toon niet kan worden aangemerkt als een pachtcontract. Het gaat dus om een gebruikscontract waarvan niets op papier staat. Dus gelden de beschermingsregels van het pachtrecht niet en kan het contract op korte termijn worden opgezegd. Toon zal dus ander onderdak moeten zoeken voor zijn paarden. Hij moet € 2.990,- aan proceskosten betalen.