RECHT - 29.08.2016

Dank u wel, maar dat had u echt niet moeten doen!

Bevoordeling in testament

Verbod. Volgens de wet (art. 4:59 BW) mag een beroepsbeoefenaar in de individuele gezondheidszorg (BIG) geen voordeel hebben van een testament dat de patiënt heeft gemaakt tijdens de behandelrelatie. Let op. Voor instellingen (en leidinggevenden) bij een instelling waar bejaarden en geestelijk gestoorden worden verpleegd, geldt eenzelfde verbod.

Testament. Een testament dat is opgemaakt voor of juist na de behandelrelatie valt dus buiten deze wettelijke bepaling. Als het testament is opgemaakt tijdens de behandelrelatie, is de verkrijging van de nalatenschap of het legaat vernietigbaar. Let op. Het testament is geldig totdat de benadeelde een beroep doet op de vernietigbaarheid.

Vernietigbaar. Om een beroep op vernietigbaarheid te kunnen doen is het bovendien vereist dat de patiënt is overleden aan de ziekte waarvoor hij door de begiftigde werd behandeld. Een erfenis of een legaat van een patiënt die is overleden aan een andere aandoening als waarvoor hij door de BIG-geregistreerde werd behandeld, valt dus buiten deze wettelijke regeling.

En ook bij giften …

Niet bij leven. A rt. 7:178 BW bepaalt dat ook giften en schenkingen bij leven van de patiënt niet mogen. Let op. Ook hier geldt hetzelfde voor instellingen voor verpleging van bejaarden en geestelijk gestoorden en voor hun leidinggevenden.

Vernietigbaar. Giften en schenkingen van een patiënt die tijdens diens ziekte aan een behandelaar zijn gedaan, zijn vernietigbaar. Ook hier moet de benadeelde de vernietigbaarheid inroepen, anders is de schenking gewoon geldig.

Overleden aan aandoening. Voor de vernietigbaarheid van giften en schenkingen bij leven geldt dus niet de voorwaarde dat de patiënt moet zijn overleden aan de aandoening waarvoor hij door de BIG-geregistreerde werd behandeld. Zo’n gift of schenking is namelijk altijd vernietigbaar.

Andere zorgverleners

Zij mogen wel ... Bij de verpleging of de verzorging van zieken en ouderen kunnen behalve BIG-geregistreerden ook veel andere personen betrokken zijn. Deze personen mogen wel een schenking aanvaarden. Maar ook dat kan aanleiding geven tot vragen en/of ongewenste situaties.

Code. Veel organisaties voor thuiszorg en vrijwilligersorganisaties kennen daarom een gedragscode waarin staat dat medewerkers geen schenkingen of erfenissen van cliënten mogen accepteren.

Contractueel verbod. Vanwege het ontbreken van een wettelijk verbod zijn schenkingen of erfenissen hier niet vernietigbaar en dus gewoon rechtsgeldig. Een contractueel verbod verbiedt de betrokkene echter de schenking of het legaat te aanvaarden.

Als het toch gebeurt. Als een medewerker van de thuiszorg of een vrijwilliger ondanks zo’n gedragscode toch een schenking of een erfenis aanvaardt, dan is dit ongewenst maar wel rechtsgeldig. Als een medewerker of vrijwilliger ondanks het verbod toch een schenking of erfenis aanvaardt, kan de werkgever arbeidsrechtelijke maatregelen nemen, zoals ontslag.