Zelf onderhoud doen, ook fiscaal een voordeel?
De theorie. Iedereen die in Nederland woont, is belastingplichtig voor de inkomstenbelasting (IB). Of men ook daadwerkelijk belasting moet betalen, hangt ervan af of men inkomen heeft. Als basis voor de heffing van de inkomstenbelasting hanteert de fiscus het fiscale inkomensbegrip.
Box 1 of box 3?
Het inkomensbegrip. In box 1 staat het begrip ‘bron van inkomen’ centraal. Daarvoor is nodig:
- deelname aan het economisch verkeer;
- het beogen van voordeel;
- het redelijkerwijs verwachten van voordeel.
Box 3. Als het bovenstaande niet aan de orde is, hoort het woonhuis van Koos thuis in box 3: ‘belastbare inkomsten uit sparen en beleggen’. Het woonhuis maakt dan deel uit van de rendementsgrondslag voor sparen en beleggen. Koos betaalt daarover 1,2% ‘belasting’.
Vermogenswinsten in box 3 onbelast. Zonder u te willen vervelen met het precieze hoe en waarom, is de verkoopwinst op bijvoorbeeld een woonhuis (vermogenswinst) niet belast in box 3. Voor Koos lijkt het erop dat de winst op de aan- en verkoop van het woonhuis onbelast is.
Meer dan actief vermogensbeheer
Soms box 1. Een particuliere belegger die zijn vermogen rendabel maakt op een wijze die ‘normaal, actief vermogensbeheer te boven gaat’, wordt in box 1 in de belastingheffing betrokken. Het behaalde voordeel valt dan niet onder de vermogensrendementsheffing in box 3, maar wordt aangemerkt als resultaat uit overige werkzaamheden (ROW) en is belast in box 1.
Voorbeeld. Steeds is er weer de vraag wat moet worden verstaan onder ‘meer dan normaal, actief vermogensbeheer’. De wet noemt als voorbeeld het in appartementen opdelen van panden door het in belangrijke mate zelf verrichten van groot onderhoud (‘uitponden’).
Groot onderhoud. Volgens de rechtspraak is het uitponden van onroerende zaken niet per definitie een ROW. Dat is pas het geval als daarbij werkzaamheden worden verricht die duidelijk gericht zijn op het behalen van extra rendement. Met het zelf verrichten van groot onderhoud en daarna snel verkopen van een pand, lijkt dit overigens al snel het geval te zijn. Dat is dus jammer voor Koos.
Klussen in de eigen woning
Presentatie. Klussers met gouden handjes zijn meestal goed op de hoogte van de fiscale ins en outs van het opknappen van verwaarloosde pandjes. Zeker als zij dat vaker doen, proberen zij dit zó vorm te geven dat meer dan normaal, actief vermogensbeheer niet voor de hand ligt.
Eigen huis. Door een tijdje zelf in het opgeknapte huis te gaan wonen, is meer dan normaal, actief vermogensbeheer veel minder evident. De aan- en verkoop zal dan niet zo snel de aandacht van de fiscus trekken. De fiscus wordt echter extra alert bij veelvuldige verhuizingen kort na elkaar.
De bal ligt bij de fiscus. Een extra opsteker voor Koos is dat de fiscus zal moeten stellen en bewijzen (aannemelijk maken) dat er sprake is van een bron van inkomen. Als het er allemaal niet al te dik bovenop ligt, ontspringt Koos waarschijnlijk de dans, zeker als het een eenmalige actie betreft.