Heeft ex-echtgenoot recht op de helft van het BV-pensioen?
Zelfstandig recht. Toon en Ingrid gaan scheiden. Er zijn geen huwelijkse voorwaarden, waardoor de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding speelt: de ene echtgenoot heeft (na echtscheiding) een zelfstandig recht op de pensioenrechten die door de andere echtgenoot tijdens het huwelijk zijn opgebouwd.
DGA van pensioen-BV
Aanspraak. Toon is DGA van een pensioen-BV. Hierin heeft hij in eigen beheer zijn pensioenrechten ondergebracht. Ingrid heeft tijdig (binnen twee jaar nadat de echtscheiding is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand) laten weten dat zij aanspraak maakt op de aan haar toekomende pensioenrechten.
Opgeëist bij rechter. Bij de rechter eist Ingrid dat het bedrag van de pensioenvoorziening waar zij recht op heeft, door de pensioen-BV wordt afgestort bij een erkende levensverzekeringsmaatschappij. Tot dan wil ze een maandelijkse pensioenuitkering van € 2.020,-. Ook eist ze € 150.000,- wegens achterstallige pensioenuitkeringen plus een ‘verklaring voor recht’ dat Toon als DGA van de pensioen-BV onrechtmatig heeft gehandeld.
Te weinig geld in kas . Toon vindt dit zwaar overtrokken. Omdat de pensioen-BV te weinig geld in kas heeft, is het niet mogelijk om zowel het pensioen van Toon als dat van Ingrid uit te betalen. Daarbij maakt de pensioen-BV deel uit van een groep van andere vennootschappen en ondernemingen. Met de groep als geheel gaat het niet best. Bij de bank heeft Toon te maken met de afdeling ‘Bijzonder beheer’. De continuïteit van de gehele onderneming zou in gevaar komen.
Wat heeft de rechter nu beslist?
Voldoende vermogen. Toon kan de Rechtbank Rotterdam, 20.04.2016 (RBROT:2016:2670) , niet overtuigen. Dat hij te maken heeft met de afdeling ‘Bijzonder beheer’, betekent niet dat de pensioen-BV bijna failliet is. Uit de jaarrekening blijkt dat andere groepsmaatschappijen een schuld in rekening-courant hebben aan de pensioen-BV voor ruim € 900.000,-. Dus beschikt de pensioen-BV, in elk geval via vorderingen op andere groepsmaatschappijen, over een aanzienlijk eigen vermogen. Genoeg om aan de pensioenaanspraken van zowel Toon als Ingrid te voldoen.
Onrechtmatig gehandeld. Ook verklaart de rechter dat Toon onrechtmatig heeft gehandeld door de pensioenaanspraken van Ingrid bloot te stellen aan ontoelaatbare risico’s. Een redelijk handelende pensioenmaatschappij zou geen geld uitlenen aan de andere groepsmaatschappijen. Dat kan Toon persoonlijk worden verweten. Toon kan dus naast de pensioen-BV ook privé door Ingrid aansprakelijk worden gesteld voor de voldoening van haar vorderingen. De rechter oordeelt dat alle eisen van Ingrid worden toegewezen.
Afwijken toegestaan
Met wederzijds goedvinden is het toegestaan om van de wettelijke regeling af te wijken. Dat kan door:
- in een akte van huwelijkse voorwaarden vast te leggen dat beide echtgenoten een andere regeling overeenkomen;
- bij het regelen van de echtscheiding samen schriftelijk (in het echtscheidingsconvenant) overeen te komen dat beide echtgenoten alsnog van de wettelijke regeling afwijken.