Geen pacht maar bruikleen, gebruiker moet weg!

Antikraak. Jan heeft een boerderij geërfd, maar er is geen sprake van een agrarisch bedrijf. Er worden nog slechts twee koeien en twee kalveren gehouden. Jan wil de boerderij verkopen. Om ervoor te zorgen dat het pand in de tussentijd niet wordt gekraakt, neemt hij contact op met een antikraakbureau. Daarop meldt Geert zich bij Jan om de boerderij zolang te bewonen.

Opgezegd. Ruim een jaar later heeft Jan een koper gevonden. Geert weigert echter het pand te verlaten. Daarbij komt Jan erachter dat Geert via internet machines en een tractor te koop heeft gezet. Jan stuurt een aangetekende brief naar Geert met de mededeling dat de gebruiksovereenkomst met onmiddellijke ingang wordt opgezegd.

Pachtovereenkomst?

Tegenprestatie. Bij de rechter verklaart Geert dat er sprake is van een pachtcontract. Hij wil op de boerderij paarden gaan houden. Volgens hem is er een vergoeding overeengekomen van € 485,- per maand. Dat bedrag zou worden verhoogd naar € 1.150,- per maand als er paarden worden ondergebracht. Ook stelt Geert al een tegenprestatie te leveren, want er is overeengekomen dat hij de nog aanwezige koeien, kalveren en de hond verzorgt.

Naam onbelangrijk. Om te beoordelen of er sprake is van een pachtcontract, is niet de benaming van de overeenkomst van belang. Het gaat om de inhoud van de rechten en verplichtingen die partijen zijn overeengekomen. De rechter stelt vast dat Jan in afwachting van de verkoop zijn boerderij tijdelijk in gebruik heeft gegeven aan Geert. Een termijn is niet genoemd.

Twee kernvoorwaarden voor pacht. De twee kernvereisten voor een pachtovereenkomst zijn:

1. het in gebruik geven (door de verpachter) van een boerderij (of grasland) voor bedrijfsmatige uitoefening van de landbouw of veeteelt; en
2. het leveren (door pachter) van een tegenprestatie.

Geen pachtovereenkomst zegt rechter

Rechtbank. Volgens de Rechtbank Overijssel, 05.04.2016 (RBOVE:2016:1131) , is aan beide voorwaarden niet voldaan. Geert mag dan wel beweren dat hij de boerderij wil gaan gebruiken voor het bedrijfsmatig houden van paarden, maar dat blijkt nergens uit. Ook is er geen sprake van betaling van een pachtsom. Dat is niet zwart-op-wit overeengekomen en Geert kan geen betalingsafschriften overleggen waaruit blijkt dat hij periodiek de pachtsom heeft overgemaakt. Het passen op twee koeien, twee kalveren en een hond is geen serieuze tegenprestatie voor het bewonen van een boerderij.

Gebruiksovereenkomst. Het gaat om een gebruiksovereenkomst die door Jan is opgezegd nadat een melkmachine, een freesmachine en een tractor op internet te koop werden gezet. Volgens Geert wilde hij daarvan alleen de waarde weten omdat hij plannen had om de boerderij te kopen. Dat geloofde de rechter niet. Geert had daarvoor ook een taxateur kunnen inschakelen. En de waarde van die spullen is nauwelijks van belang om de waarde van de boerderij vast te stellen. De rechter denkt eerder aan een poging tot verduistering. Jan heeft dan ook het volste recht om de gebruiksovereenkomst op te zeggen. Geert moet het pand verlaten met achterlating van alle spullen die van Jan zijn plus dat Geert € 1.200,- aan proceskosten moet betalen.