Uittreden uit een Vof, hoe zit dat fiscaal?

Man-vrouwfirma’s. Het is geen geheim dat veel maatschappen en vennootschappen onder firma (hierna: firma’s) tussen echtgenoten vooral om fiscale redenen zijn aangegaan. Door het aangaan van de firma wordt de winst over twee personen verdeeld, waardoor de totale belastingdruk lager uitkomt. Bovendien kunnen beide echtgenoten in aanmerking komen voor de ondernemersaftrek.

Staking onderneming: afrekenen

Eigen onderneming. In een firma tussen echtgenoten heeft (voor de inkomstenbelasting) iedere echtgenoot zijn eigen onderneming. Als een vennoot uit de firma stapt, houdt dit in dat deze vennoot zijn onderneming staakt.

Fiscale afrekening. Het staken van een onderneming betekent dat er (in principe) met de fiscus moet worden afgerekend over de stille reserves en de oudedagsreserve. Een stille reserve is het verschil tussen de werkelijke waarde en de fiscale boekwaarde van een bedrijfsmiddel. Op welk deel van de stille reserves de uittredende echtgenoot recht heeft, staat in het maatschaps- of firmacontract. Let op. De in het verleden genoten investeringsaftrek moet ook worden terugbetaald.

Afrekening uitstellen. Voor het bedrag van de stakingswinst en de oudedagsreserve kan een stakingslijfrente (of een bankspaarproduct) worden gekocht. Er hoeft dan bij de staking geen belasting te worden betaald, maar pas als de lijfrente of bankspaarrekening wordt uitgekeerd.

Let op. Ook als de echtgenoot die eruit stapt niets of niet het volle bedrag ontvangt, moet er toch over de waarde worden afgerekend. De fiscus verlangt namelijk van echtgenoten dat zij onderling dezelfde prijzen hanteren als derden. Doen zij dit niet, dan corrigeert de fiscus de gehanteerde waarde.

Na de staking. Als de echtgenoot die eruit stapt, heeft afgerekend met de fiscus, gaat dit vermogen over naar privé. Als hij het vermogen toch in het bedrijf wil laten, kan hij dit aan zijn echtgenoot schenken (hierover kan schenkingsrecht verschuldigd zijn) of uitlenen.

Fiscale afrekening uitstellen

Doorschuiven belastingclaim. Om afrekening te voorkomen, kan degene die zijn onderneming staakt, deze fiscaal geruisloos overdragen aan een medeondernemer. Dit is ook mogelijk bij een firma tussen echtgenoten. Bij doorschuiving treedt degene die de onderneming voortzet in de voetsporen van de overdragende ondernemer. Tip. Dit betekent dat er bij doorschuiving niet hoeft te worden afgerekend over de stille reserves en er is ook geen desinvesteringsbijtelling verschuldigd. Let op. Bij geruisloze doorschuiving gaat ook de belastingclaim op de stille reserves over naar de voortzettende echtgenoot.

Bereken het eerst

Vergelijk. Om te beslissen wat het voordeligst is, ‘nu afrekenen’ of ‘doorschuiven’, moet er gerekend worden. Werk voor uw adviseur. Leg de vraag aan hem voor als er een behoorlijk bedrag aan stille reserves in het bedrijf zit (denk vooral aan onroerende zaken en aan goodwill). Uiteraard speelt een rol hoe hoog het inkomen van beide echtgenoten is en ook welke leeftijd zij hebben. En, niet onbelangrijk: op de eventueel door te schuiven belastingclaim moet ook een prijs geplakt worden.