Einde pacht; wat met het melkquotum?

Einde pacht. Het melkquotum vervalt, zoals bekend, per 1 april 2015. Er kunnen natuurlijk nog (rechts)zaken hierover lopen. Laatst is hier weer een belangrijke uitspraak over gedaan. Lees verder. Henk heeft ruim 30 jaar een stuk landbouwgrond gepacht van de gemeente. In onderling overleg wordt het pachtcontract beëindigd. De gemeente wil de grond aan een derde overdragen. Aan het gepachte perceel landbouwgrond is een melkquotum verbonden. De waarde daarvan is € 25.000,-. De gemeente wil nu dat Henk het melkquotum overdraagt aan de koper van de grond. Henk heeft daar geen problemen mee, maar alleen wél onder de voorwaarde dat de gemeente hem de helft van de waarde van het melkquotum vergoedt. Dat komt dus neer op € 12.500,-.

De gemeente weigert te betalen

Geen recht op vergoeding? Volgens de gemeente heeft Henk geen recht op vergoeding omdat het melkquotum niet aan de verpachter, maar aan een derde wordt overgedragen. Dat betekent dat de gemeente geen vermogensrechten verkrijgt. Als de gemeente dan de helft van de waarde moet betalen, wordt ze daar alleen maar armer van. Zolang Henk halsstarrig blijft vasthouden aan zijn eis tot betaling, wijst de gemeente geen derde aan. De zaak kan dus niet worden afgehandeld en daarom stelt de gemeente Henk in verzuim.

Wat heeft het gerechtshof beslist?

Drie mogelijkheden. Volgens het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 18.09.2014 (GHARL:2014:6986), zijn er bij het einde van een pachtovereenkomst drie mogelijkheden om te bekijken wat er met het melkquotum gebeurt:

1. de verpachter kan aanspraak maken op oplevering van het melkquotum tegen vergoeding van de helft van de waarde aan de pachter;
2. als de verpachter zelf geen melkveehouder is (zoals in dit geval), kan oplevering plaatsvinden doordat de verpachter een derde aanwijst op wiens naam het melkquotum moet worden overgeschreven;
3. partijen kunnen in onderling overleg anders afspreken en overeenkomen dat de pachter het melkquotum mag behouden tegen vergoeding van de helft van de waarde daarvan aan de verpachter; maar deze afspraken moeten wel duidelijk ‘zwart op wit’ op papier staan, anders heeft de verpachter geen recht op vergoeding.

Voldoende meegewerkt. De rechter vindt hier dat Henk voldoende zijn medewerking heeft aangeboden voor oplevering van het melkquotum aan een door de gemeente aan te wijzen derde. Daar ligt dus niet het probleem. Alleen heeft de gemeente tot nu toe zelf nagelaten om een derde aan te wijzen. En zonder de noodzakelijke medewerking van de gemeente kan Henk niets overdragen. Wat dat betreft is hij dus niet in verzuim. Dat valt eerder toe te rekenen aan de gemeente.

Uitspraak gerechtshof. De rechter stelt vast dat de gemeente in haar recht staat met de eis dat Henk het melkquotum aan een derde overdraagt. Maar omdat duidelijk is dat Henk niet in verzuim is met de oplevering heeft hij ‘gewoon’ recht op vergoeding van de helft van de waarde. De gemeente zal dus € 12.500,- moeten ophoesten. Hoe de gemeente dat geld weer terughaalt bij de koper van de landbouwgrond, is niet de zorg van Henk!