Eigen weg en geen openbare weg; mag u die afsluiten?

Grond voor opslag bouwmaterialen. Kees heeft van de gemeente een stuk grond gekocht voor de opslag van bouwmaterialen. Het perceel is vanaf de openbare weg alleen te bereiken via een weg die jaren geleden door de gemeente is aangelegd. De grond van Kees grenst aan een perceel landbouwgrond dat eigendom is van Piet. De beide percelen worden van elkaar gescheiden door een sloot. De sloot, inclusief de beide walkanten, is door de gemeente ook verkocht aan Kees.

Weg afgesloten met een hek

Gebruik voor landbouwdoeleinden. De weg die naar de grond van Kees loopt, wordt door Piet gebruikt voor landbouwdoeleinden. Daarvoor ligt er over de sloot een houten brug die door Piet is opgeknapt. Kees is daar niet van gediend, dus sluit hij de toegangsweg af met een hek zodat Piet daar niet meer overheen kan. Piet moet maar met zijn tractor een stukje omrijden, want zijn perceel landbouwgrond is ook langs de andere kant bereikbaar.

Openbare weg. Piet is woedend. Hij maakt al meer dan veertig jaar gebruik van de weg voor het halen en brengen van vee en het verrichten van onderhoud. Dat heeft nooit problemen gegeven. Volgens hem mag Kees de weg ook helemaal niet afsluiten. De weg is door de gemeente aangelegd met een openbaar karakter. Want niet alleen hij, maar ook anderen maken van de weg gebruik, waaronder een buurman die daar zijn vrachtwagen parkeert.

Verkeersborden geplaatst. Het openbaar karakter van de weg blijkt verder uit het feit dat de gemeente bij de kruising met de openbare weg verkeersborden heeft geplaatst, zowel voor het in- als uitrijdend verkeer. Ook kan Piet een kopie van het bestemmingsplan overleggen van ruim twintig jaar geleden, waarin als bestemming ‘verkeersdoeleinden’ staat vermeld.

Wat heeft het gerechtshof belist?

Toegankelijk? Helaas voor Piet ziet de rechter, Gerechtshof Amsterdam, 20.11.2014 (GHAMS:2014:1466) , dat anders. Om van een openbare weg te kunnen spreken moet worden aangetoond dat de weg gedurende een termijn van meer dan dertig jaar door anderen dan de direct aanwonenden toegankelijk is geweest en dat anderen van de weg gebruik hebben gemaakt. En daar is de rechter niet van overtuigd. Want in het verleden hebben alleen de gemeente en Piet van de weg gebruik gemaakt. Dat een andere buurman daar soms zijn vrachtwagen parkeert (iets wat overigens door Kees wordt betwijfeld), is voor de rechter onvoldoende bewijs.

Oordeel van de rechter. Het feit dat er verkeersborden zijn geplaatst, doet daar niets aan af. Want het bevorderen van de verkeersveiligheid behoort nu eenmaal tot de taken van de overheid, maar zegt niets over het feitelijk gebruik van een weg. Datzelfde geldt voor de aanduiding van een weg met de bestemming ‘verkeersdoeleinden’. Deze omschrijving in het bestemmingsplan kan een bestaande weg niet zomaar tot openbare weg maken, want daarover zegt het bestemmingsplan niets. De rechter oordeelt dan ook dat Kees het volste recht heeft om de weg af te sluiten en dat het hek mag blijven staan. Piet moet met zijn tractor maar een stukje omrijden. Ook moet hij € 3.366,- proceskosten betalen.