Erfenis nog niet verdeeld, wie moet nu wat aangeven?

Ieder van de erfgenamen het eigen deel

Tot het moment van verdeling moet ieder van de erfgenamen zijn eigen deel van (de inkomsten uit) de onverdeelde boedel voor de inkomstenbelasting in zijn aangifte aangeven.

Voorbeeld. Sybrand is weduwnaar en heeft drie kinderen, Anna, Eva en Paul, die inmiddels allemaal het huis uit zijn en op zichzelf wonen. Sybrand overlijdt zonder een testament te hebben opgemaakt. Tot zijn nalatenschap behoort onder andere: een vrijstaand huis waarop nog een kleine hypotheek rust, een auto, een caravan, een boot, een schilderij van Corneille, een muntenverzameling, sieraden en (antieke) meubels.

Wie moet wat aangeven?

Vrijstaand huis. Als Sybrand overlijdt zonder een testament te hebben gemaakt, zijn de drie kinderen zijn enige erfgenamen, ieder voor een derde deel. Alle vermogensbestanddelen, waaronder het huis, behoren vanaf het moment van overlijden tot de onverdeelde boedel. Omdat zijn kinderen niet in de woning wonen, wordt de woning vanaf het moment van overlijden fiscaal niet meer als ‘eigen woning’ aangemerkt voor de inkomstenbelasting. Het aandeel in de woning behoort voor ieder kind tot zijn box 3-vermogen, evenals het aandeel in de hypothecaire schuld. De hypotheekrente is dan ook niet meer aftrekbaar. De hypotheekschuld is dus wel een schuld in box 3.

Eigenwoningregeling. Als Anna besluit in de woning te gaan wonen, is voor haar aandeel in de woning de eigenwoningregeling van toepassing. Eva en Paul moeten hun aandeel in de woning aangeven in box 3.

Gebruiksrecht. Als Eva en Paul ten behoeve van Anna een gebruiksrecht vestigen bij de verdeling van de nalatenschap, mag Anna de gehele woning als ‘eigen woning’ aanmerken. Eva en Paul moeten hun aandeel in de blote eigendom nog steeds in box 3 aangeven.

Binnen twee jaar toedelen. Als de woning binnen 2 jaar aan Anna wordt toegedeeld en ook aan de overige voorwaarden van de eigenwoningregeling is voldaan, kan de eigenwoningregeling mogelijkerwijs worden toegepast vanaf het moment van overlijden.

Tip. Als u samen met anderen een woning met een hypotheekschuld erft, kunt u in sommige situaties belasting besparen door de verdeling van de woning zo vlot mogelijk af te wikkelen.

Auto, caravan, boot en sieraden

Roerende zaken. Roerende zaken die voornamelijk voor persoonlijke doeleinden worden gebruikt, behoren niet tot het box 3-vermogen. De kinderen hoeven hun aandeel in de auto, caravan, boot en sieraden niet in box 3 aan te geven, behalve als er sprake is van een belegging.

Let op. Als de auto een bijzonder waardevolle oldtimer blijkt te zijn die enkel in de garage staat, ligt het in de ogen van de fiscus vaak anders.

Kunstobjecten. Kunstobjecten behoren niet tot het box 3-vermogen, tenzij ze hoofdzakelijk als belegging worden gehouden. De kinderen hoeven de waarde van hun aandeel in bijvoorbeeld het schilderij niet tot hun box 3-vermogen te rekenen, tenzij er sprake is van belegging.