Wil jij straks ook voor mijn huis zorgen?

De regels voor BIG-geregistreerden

Voordelig testament. In de wet (art. 4:59 BW) staat dat een beroepsbeoefenaar in de individuele gezondheidszorg (BIG) geen voordeel mag hebben van een testament dat de patiënt heeft gemaakt tijdens de behandelrelatie. Een testament dat is opgemaakt vóór of juist ná de behandelrelatie valt dus buiten deze wettelijke regeling.

Geldig tot ... Als het testament is opgemaakt tijdens de behandelrelatie is de schenking of het legaat vernietigbaar. Het legaat of de schenking is daardoor ‘gewoon’ geldig totdat de benadeelde een beroep doet op de vernietigbaarheid. Om de vernietigbaarheid te kunnen inroepen, is bovendien vereist dat de patiënt is overleden aan de ziekte waarvoor hij door de begiftigde werd behandeld. De schenking of het legaat van een patiënt die is overleden aan een andere aandoening als waarvoor hij door de BIG-geregistreerde werd behandeld, valt dus buiten deze wettelijke regeling.

Verboden giften

De wet. De wet (art. 7:178 BW e.v.) bepaalt verder dat ook giften en schenkingen bij leven van de pa­­tiënt niet door de beugel kunnen. Giften en schenkingen van een patiënt die tijdens diens ziek­­te aan een behandelaar zijn gedaan, zijn vernietigbaar. Ook hier moet de benadeelde de vernietigbaarheid inroepen, anders is de schenking gewoon geldig.

Óók bij leven! Voor de vernietigbaarheid van giften en schenkingen bij leven geldt dus niet de voorwaarde dat de patiënt moet zijn overleden aan de aandoening waarvoor hij door de BIG-geregistreerde werd behandeld. Zo’n gift of schenking is altijd vernietigbaar.

En andere behandelaars?

Wél schenken. Bij de verpleging of de verzorging van zieken en ouderen kunnen behalve BIG-geregistreerden ook veel andere personen betrokken zijn. Denk aan mensen werkzaam in de thuiszorg of vrijwilligers die de zieke of oudere bijstaan, helpen, begeleiden of verzorgen. Deze personen mogen in elk geval formeel wél een schenking aanvaarden. Toch kan dat ook dan wel aanleiding geven tot vragen en/of ongewenste situaties.

Code voor schenken en erven

Gedragscode. Veel organisaties voor thuiszorg, maar ook vrijwilligersorganisaties, hanteren daarom een gedragscode. In die code staat dan dat medewerkers geen schenkingen of erfenissen van cliënten mogen accepteren.

Verboden te aanvaarden. Er is wel een belangrijk verschil: de schenkingen of erfenissen zijn niet vernietigbaar en dus gewoon rechtsgeldig. De contractuele relatie tussen werkgever of vrijwilligersorganisatie enerzijds en medewerker of vrijwilliger anderzijds verbiedt de betrokkene de schenking of het legaat te aanvaarden.

Gedragscode aan de laars lappen

De eer aan zichzelf houden. Als een medewerker van de thuiszorg of een vrijwilliger ondanks zo’n gedragscode tóch een schenking of een erfenis aanvaardt, dan is dit ongewenst maar wél rechtsgeldig. In dat geval kan de medewerker of vrijwilliger de eer aan zichzelf houden en opstappen. Doet de medewerker dit niet, dan rest de werkgever of vrijwilligersorganisatie slechts de mogelijkheid de betrokken medewerker te ontslaan.