Opdrachtgever nu aansprakelijk voor zzp’er?

Bedrijfsongeval. Een zzp’er wordt door een aannemer ingehuurd voor het verlijmen van kalkzandstenen. Bij de uitvoering van de werkzaamheden gaat het mis waardoor de zzp’er een bedrijfsongeval krijgt. Als gevolg daarvan kan hij geruime tijd niet werken. En voor een zzp’er geldt: Geen werk? Dan ook geen inkomen! Voor de scha­­de die daardoor voor hem ontstaat, stelt hij de aan­­nemer aansprakelijk. Die wijst echter iedere aan­­sprakelijkheid van de hand. Dus stapt de zzp’er naar de rechter.

Wat zegt de wet? Volgens de wet is “hij die in de uitoefening van zijn beroep of bedrijf arbeid laat verrichten door een persoon met wie hij geen arbeidsovereenkomst heeft, aansprakelijk voor de schade die deze persoon in de uitoefening van zijn werkzaamheden lijdt”. Deze wettelijke bepaling is met name bedoeld voor de situatie dat een onderaannemer zijn personeel ter beschikking stelt aan een hoofdaannemer. Anders zou de hoofdaannemer onder zijn aansprakelijkheid voor werknemers kunnen uitkomen.

Tijdelijk inhuren van zzp’er

Drie voorwaarden voor aansprakelijkheid. In dit geval is er geen sprake van een overeenkomst van onderaanneming maar van het tijdelijk inhuren van een zzp’er voor het verrichten van werkzaamheden. De vraag is dan of in die situatie dezelfde wettelijke regels gelden zoals voor werknemers van een onderaannemer. Want dan is de opdrachtgever aansprakelijk. Volgens de Rechtbank Assen (LJN: BP8948)is dat zo als voldaan wordt aan drie voorwaarden:

• de zzp’er heeft een vergelijkbare positie als de eigen werknemers van de opdrachtgever of als de werknemers van een onderaannemer;
• het werk dat de zzp’er verricht, behoort tot de normale bedrijfsuitoefening van de opdrachtgever;
• er is sprake van een gezagsverhouding: de op­­drachtgever bepaalt de wijze waarop de zzp’er het werk moet uitvoeren.

Aansprakelijk voor schade. Wordt aan deze drie voorwaarden voldaan, dan is de opdrachtgever aansprakelijk voor alle schade die een zzp’er lijdt door een bedrijfsongeval op het werk.

Zorgplicht voor veiligheid van zzp’ers

Zorgplicht is wettelijk geregeld. Net zoals te­­gen­­over zijn eigen werknemers heeft een opdrachtgever óók een zorgplicht voor de veiligheid van zzp’ers die door hem worden ingehuurd. Dat is een regel van dwingend recht! Dat betekent dat in de overeenkomst met de zzp’er niet rechtsgeldig kan worden afgesproken dat die zorgplicht voor de opdrachtgever niet geldt en dat de werkzaamheden door de zzp’er op eigen risico worden uitgevoerd.

Bewijs telt. De opdrachtgever heeft slechts een kans om onder zijn aansprakelijkheid uit te ko­­men, als hij kan bewijzen dat hij voldaan heeft aan zijn zorgplicht. Dit betekent dat hij zzp’ers die voor hem werkzaam zijn, uitdrukkelijk moet wijzen op de veiligheidsvoorschriften die bij de uitvoering van het werk gelden. Juridisch gezien heeft hij hiervoor goed bewijs als de veiligheidsvoorschriften “voor gezien en akkoord” getekend zijn.

Ook moet de opdrachtgever steeds controleren of die veiligheidsvoorschriften door iedereen worden nageleefd. Het is raadzaam om van de controles een schriftelijk logboek bij te houden als bewijs.