Kind onterven, wat is er nu beslist?

Onterven van kinderen. U mag in uw eigen testament - dat u kunt laten opmaken bij de notaris van uw keuze - bepalen wie uw erfgenamen zullen worden. Ook mag u in uw testament bepaalde personen uitsluiten als erfgenaam. U wordt hierin niet beperkt. In principe kunt u dus ook uw eigen kinderen of kleinkinderen onterven. Onterving van kinderen heeft wel bepaalde juridische gevolgen. Als uw kinderen het namelijk niet eens zijn met de onterving, kunnen zij een beroep doen op hun legitieme portie. Uw kinderen zijn ‘legitimarissen’, zoals dat juridisch heet.

Wettelijk erfdeel van (klein)kinderen

De legitieme portie. Als uw kinderen (of kleinkinderen) er na uw overlijden achter komen dat zij zijn onterfd, kunnen zij een beroep doen op hun legitieme portie. Zij worden dan geen erfgenaam. Wél kunnen zij een geldbedrag opeisen ter grootte van de helft van het erfdeel waarop zij recht gehad zouden hebben indien u ze niet zou hebben onterfd (de helft van het gewone erfdeel dus).

Ook wordt dan nog rekening gehouden met bepaalde schenkingen die in het verleden zijn gedaan. Voor de berekening van de legitieme portie worden die schenkingen gewoon bij de nalatenschap opgeteld. Het heeft dus weinig zin om gauw vóór het overlijden vermogen weg te schenken om de rechten van de legitimaris nog meer te beperken.

Geen recht op spullen, wel op geld

Geldbedrag. Een onterfd kind heeft dus geen recht op de spullen die u (of het bouwbedrijf zelf) nalaat, maar moet genoegen nemen met een geldbedrag. Een beroep op de legitieme portie moet worden gedaan binnen vijf jaar na het overlijden van de ouder, anders zijn de rechten verspeeld.

Uitbetaling van de legitieme portie

Wanneer? In principe moet het door uw kinderen opgeëiste geldbedrag zes maanden na het overlijden van de ouder worden uitbetaald.

Als u naast kinderen ook een echtgenoot of partner nalaat, kunt u bij testament bepalen dat de legitieme portie pas wordt uitbetaald nadat ook uw echtgenoot of partner is overleden.

Recht op informatie

Wat is er nu beslist door de rechter? Natuurlijk is het belangrijk voor een legitimaris om te kunnen bepalen waar hij uiteindelijk recht op heeft. Kortgeleden heeft de rechter nog eens precies aangegeven welke informatie in elk geval moet worden verstrekt aan het onterfde kind.

‘Recht-op-informatiechecklist’. Gebruik het volgende als checklist:

• een overzicht van alle schulden op het moment van overlijden;
• een overzicht van levensverzekeringen die door de overledene zijn gesloten;
• een opgave van alle schenkingen die in het verleden door de overledene zijn gedaan;
• kopieën van de afschriften van alle bank- en girorekeningen van de overledene waarop zichtbaar is wat het saldo op de sterfdag was;
• een kopie van de successieaangifte (aangifte erfbelasting); en
• alle overige informatie die van belang kan zijn voor de berekening van de legitieme portie, voor zover het de waarde van de goederen van de nalatenschap van de overledene betreft.