BEROEPSPRAKTIJK - 18.01.2012

Heb ik daar zelf ook nog iets over te zeggen?

Niets op papier

Gewoon samenwerken. Een aantal dieren­artsen werkt, ieder via een eigen BV, samen in een dierenartsenpraktijk. Van hun samenwerking is nooit een schriftelijke overeenkomst opgemaakt. De dierenartsen ontvangen ieder kwartaal een vast bedrag als ‘voorschot’ en eenmaal per jaar een variabel bedrag dat wordt aangeduid als ‘winst’.

Alleen verder. Op zeker moment stapt één van de dierenartsen uit het samenwerkingsverband. Hij stelde dat er sprake was van een maatschap waarbij iedereen gelijke rechten en plichten had. De winst was echter nooit gelijk verdeeld. De dierenarts vordert daarom de ontbinding van de maat­­­schap én zijn achterstallige winstaandeel.

Oordeel. Aan de rechter de taak om te bepalen of er sprake was van een maatschap. Zoals gezegd, was er geen schriftelijke overeenkomst en hebben de betrokken dierenartsen nooit met zoveel woorden over een maatschap gesproken.

Een beetje theorie

Altijd op papier? Een (maatschaps)overeenkomst hoeft niet per se op papier te worden gezet. Het enige wat nodig is voor een rechtsgeldige overeenkomst is een aanbod én de aanvaarding daarvan. Natuurlijk is een schriftelijke overeenkomst veiliger, zeker als er later onenigheid komt.

Welke afspraken? Dat er niets op papier stond, hoefde hier dus niet aan het bestaan van de maatschap in de weg te staan. Als er maar sprake was van een aanbod en een aanvaarding van dit aanbod. Maar dit was nu juist het probleem: er was nooit met zoveel woorden over een maatschap gesproken. Het was daarom lastig om vast te stellen of er een aanbod geweest is (en met welke inhoud) en of dit aanbod aanvaard is.

Wie zwijgt, stemt toe

Gedrag. Bij de rechter ging het erom of de dieren­artsen stilzwijgend een maatschap waren aangegaan en of de gemaakte ‘afspraken’ konden worden afgeleid uit hun gedragingen.

Wél een maatschap! Het gerechtshof leidde uit de feiten en omstandigheden én uit de ge­­dragingen af, dat er sprake is geweest van een maatschap. De dierenartsen zijn de maatschap dus stil­zwijgend aangegaan. De inhoud van de afspraken moest worden afgeleid uit de gedragingen van de dierenartsen. Tip. Voorkom onduidelijkheden en bewijsproblemen. Ga de overeenkomst schriftelijk aan en leg ook wijzigingen schriftelijk vast. Zorg ervoor dat uit uw gedragingen geen andersluidende ‘afspraken’ kunnen worden gedestilleerd.

Terughoudend

Hogerop. Later kwam de Hoge Raad (LJN: BQ3876) er nog aan te pas. Daar ging het nog om de vraag of het überhaupt mogelijk is om ‘stil­zwijgend’ een maatschap aan te gaan. De Hoge Raad oordeelde dat men zeer terughoudend moet zijn met aan te nemen dat een maatschap stil­zwijgend is aangegaan en dat dit slechts is af te leiden uit de gedragingen van de vennoten en de overige feiten en omstandigheden. Daarbij worden zware eisen gesteld aan de motivering en moeten de gedragingen voor zich spreken. De Hoge Raad vond dat er in dit geval inderdaad sprake was van een stilzwijgend aangegane maatschap.