Rechter verruimt vrijstelling overdrachtsbelasting

Vrijstelling overdrachtsbelasting. Bij aankoop van onroerend goed, dus ook bij aankoop van land- of tuinbouwgrond, is er in principe 6% overdrachtsbelasting verschuldigd over de koopsom of de waarde. Deze overdrachtsbelasting hoeft u niet te betalen als u aan de voorwaarden voldoet om gebruik te maken van de speciale vrijstelling voor verkrijging van land- of tuinbouwgrond. Bij de aankoop moet dan een beroep worden gedaan op de vrijstelling in de notariële akte. U kunt alleen beroep doen op de vrijstelling als er sprake is van bedrijfsmatige exploitatie van de verkregen landbouwgrond. Op 26 oktober jl. heeft de Rechtbank Breda nog eens duidelijk gemaakt in welke gevallen een beroep gedaan kan worden op die vrijstelling.

Wat speelde er bij de rechter in Breda?

Aankoop van landbouwgrond. Bij de aankoop van de landbouwgrond was een beroep gedaan op de vrijstelling. De belastinginspecteur was van mening dat de vrijstelling niet van toepassing was. De landbouwactiviteiten die de koper uitoefende, werden fiscaal belast als ‘resultaat uit overige werkzaamheden’ en er was geen sprake van een echte landbouwonderneming. Dus kwam de koper volgens de inspecteur niet in aanmerking voor de vrijstelling en was er overdrachtsbelasting verschuldigd. De koper was het hier niet mee eens en stapte naar de rechter.

Wat vindt de rechter er nu van? De rechter ging zich verdiepen in de wetsgeschiedenis bij de totstandkoming van de vrijstelling. Ook werd gekeken naar eerdere rechtspraak over dit onderwerp.

Volgens de wetsgeschiedenis was het de bedoeling om de verkrijging van landbouwgrond voor privédoeleinden en de bedrijfsmatige verkrijging voor niet-landbouwdoeleinden uit te sluiten van de vrijstelling. Er moest worden voorkomen dat in de privé of hobbysfeer gebruikte gronden vrijgesteld van overdrachtsbelasting konden worden verkregen.

Niet in de privé- of hobbysfeer

Voordeel behalen. Dit betekent volgens de rechter echter niet dat er per se sprake moet zijn van een onderneming. De enige voorwaarde waaraan voldaan moet worden, is dat de activiteiten erop gericht zijn om voordeel te behalen. Hier werd in dit geval ook aan voldaan omdat het exploitatieresultaat voor de inkomstenbelasting werd aangegeven als resultaat uit overige werkzaamheden. Er kon in dit geval dus niet gezegd worden dat de landbouwgrond in de privé- of hobbysfeer werd gebruikt. De rechter vond dus dat de koper recht had op de vrijstelling.

Addertjes onder het gras. Als u gebruikmaakt van de vrijstelling, zitten er wel addertjes onder het gras! De fiscus blijft de aangekochte grond namelijk gedurende lange tijd volgen.

De Belastingdienst kan een naheffingsaanslag overdrachtsbelasting opleggen aan de oorspronkelijke koper als de gekochte grond niet gedurende ten minste 10 jaar bedrijfsmatig voor de landbouw wordt gebruikt. Als de grond een andere bestemming krijgt, kan dus alsnog 6% overdrachtsbelasting worden nageheven van de koper die bij de aankoop een beroep op de vrijstelling heeft gedaan; ook als de gekochte grond intussen al is doorverkocht aan een ander!