Ouderlijk gezag en voogdij, wat kunt u regelen?

Geen gezigzag ... Om een minderjarige te be­­schermen, staat hij onder gezag. Dit gezag wordt uitgeoefend door de ouders of door een voogd. Als één van de ouders komt te overlijden en minder­jarige kinderen achterlaat, houdt de langst­levende ouder automatisch het gezag over die kinderen. Er hoeft dan geen voogd te worden benoemd.

Dit wordt anders als beide ouders zijn overleden met achterlating van minderjarige kinderen. Er moet een voogd worden aangesteld die het gezag over de minderjarige kinderen gaat overnemen.

Hoe legt u de voogdij vast?

Naar de notaris. Ouders kunnen de voogdij bij testament of in een andere notar­i­­ële akte regelen. In die akte worden één of twee personen aange­wezen als voogd voor het geval beide ouders komen te overlijden.

Wat als er niets is vastgelegd? Als beide ouders zijn overleden en zij niets hebben vastgelegd, moet de voogdij door de rechter worden geregeld. De rechter zal dan beide families raadplegen en ­kijken wie de aangewezen persoon is om tot voogd te ­worden benoemd. Dit kan iemand zijn uit de ­familie- of vriendenkring van de ouders. In goed onder­ling overleg kan een beslissing worden ge­­nomen.

Minderjarige kinderen. Als het gaat om minderjarigen van 12 jaar of ouder, zal hun mening natuurlijk ook worden gevraagd. Als het niet lukt om in onderling overleg een oplossing te vinden, zal de rechter de Raad voor de Kinderbescherming om advies vragen.

Voorbeeld. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als er meer dan één geschikte voogd is die de voogdij op zich wil nemen en als de betrokken families van mening verschillen.

Als er niemand is die de voogdij over de kinderen op zich wil nemen, krijgt een voogdij-instelling het gezag over de kinderen. De instelling zal vervolgens proberen een geschikt pleeggezin te vinden óf het kind begeleiden bij het zelfstandig wonen.

Wat kunt u daarnaast nog regelen?

Een voogd is geen voogd? U bent er nooit zeker van dat de aangewezen persoon ook daadwerkelijk de voogdij op zich zal nemen.

Wordt de voogdij aanvaard? Na overlijden van de ouders van de minderjarige, moet de aange­wezen voogd op dat moment immers ook bereid zijn om de benoeming tot voogd te aanvaarden.

Benoem een reservevoogd. Als de aangewezen voogd de benoeming niet kan of wil aanvaarden, dient er toch een andere oplossing te worden gezocht. Daarom kan het raadzaam zijn in de notariële akte meteen een reservevoogd aan te wijzen.

In het gezin van de voogd?

Elders kán ook. De voogd heeft wel de verantwoordelijkheid voor de opvoeding van de kinderen, maar is niet verplicht om de kinderen ook in zijn eigen gezin op te nemen.

Regelen. U kunt in de notariële akte de door u aangewezen voogd richtlijnen geven.

Zo zou u op kunnen nemen dat het uw wens is dat uw kinderen samen in het gezin van de voogd worden opgenomen.